شناسایی عوامل مؤثر بر سرمایه‌ گذاری بخش خصوصی در مسکن با تأکید بر سیاست ‌های مالی و پولی: رویکرد بیزین

مقاله حاضـر به بررسـی عوامل مؤثر بر سرمایه‌ گذاری بخش خصوصی در مسکن طی سال ‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۶ در شـرایط نااطمینانی مدل، با استفاده از رویکرد متوسط‌ گیری مدل بیزینی  و متوسط وزنی حداقل مربعات، در ایران پرداخته اسـت. به این منظور از اطلاعات و داده‌ های آماری ۲۰ متغیر؛ شامل ۱۱ متغیر بیرونی (اقتصادی و اجتماعی) و ۹ متغیر (درونی بخش مسکن) که بر اساس مبانی نظری و مطالعات تجربی بر سرمایه ‌گذاری مسکن مؤثرند، استفاده ‌شده است. نتایج نشان می ‌دهد که در بین متغیرهای بیرونی، نرخ شهرنشینی، نرخ بهره حقیقی، نرخ رشد واقعی نقدینگی، نرخ تورم انتظاری، وقفه رشد درآمدهای نفتی، نرخ رشد واقعی قیمت سکه، نرخ رشد تسهیلات بانکی بخش مسکن، وقفه رشد نرخ ارز واقعی و درجه باز بودن اقتصاد و در بین متغیرهای درونی، نرخ رشد قیمت زمین، وقفه نرخ رشد تعداد پروانه ‌های ساختمانی، نرخ رشد واقعی شاخص بهای مصالح ساختمانی، وقفه نرخ رشد واقعی قیمت مسکن، نرخ رشد تعداد ساختمان ‌های شروع‌ شده و نرخ رشد واحدهای تکمیل ‌شده دوره قبل، مؤثرترین متغیرها در الگوی سرمایه‌ گذاری بخش خصوصی در مسکن ایران هستند. احتمال شمول سایر متغیرها در الگو کمتر از ۵۰ درصد بوده و شواهد قوی (غیرشکننده) برای مؤثر بودن آن‌ها بر سرمایه‌ گذاری بخش خصوصی در مسکن طی دوره نمونه وجود ندارد. یافته ‌های این مقاله بازگوکننده این واقعیت است که اثرگذاری سیاست‌ های پولی (حجم نقدینگی و نرخ بهره) بر سرمایه‌ گذاری مسکونی قوی‌ تر از سیاست ‌های مالی (مخارج دولت در بخش ساختمان) می ‌باشند.