افزایش درآمدهای مالیاتی ایران از طریق الگو برداری از ادارات مالیاتی کارا با رویکرد متغیرهای غیرقابل کنترل

امروزه دولت با توجه به مسئله تحریم نفتی، مشکل تأمین بودجه را پیش‎رو دارد و لذا تمرکز روی درآمدهای مالیاتی، به‎عنوان مهم‌ترین بخش از درآمدهای دولت می‎تواند از اهمیت خاصی برخوردار باشد. این تحقیق به دنبال ارائه راهکاری مناسب برای افزایش درآمدهای مالیاتی کشور می‎باشد. تعیین میزان هزینه قابل صرفه‎جویی و تعداد نیروهای مازاد قابل‎ تعدیل، از دیگر اهداف این تحقیق است. در این پژوهش، از مدل متغیرهای غیرقابل کنترل و از اطلاعات مربوط به سال ۱۳۹۵ استفاده شده است. از متغیرهای تولید ناخالص داخلی، شاخص جمعیت استان‎ها، هزینه جاری ادارات مالیاتی و تعداد کارکنان شاغل به‎عنوان متغیرهای ورودی استفاده شده است. همچنین درآمدهای مالیاتی به تفکیک مالیات بر درآمد، مالیات بر دارایی، مالیات بر مصرف کالاهای عادی و مالیات بر مصرف کالاهای خاص نیز متغیرهای خروجی این پژوهش هستند. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که عملکرد دولت در بخش مالیات به اندازه کافی کارا نبوده است و نتوانسته ظرفیت درآمدهای مالیاتی کشور را تکمیل کند. این ناکارایی، موجب ‌وصول نشدن درآمدهای مالیاتی به مبلغ ۱۴۶۲۰۳ میلیارد ریال شده است. این مطالعه به منظور رفع این مشکل و تأمین کسری درآمدهای مالیاتی که مهم‌ترین بخش از نتایج این تحقیق می‎باشد، برای هر اداره ناکارا یک تا سه اداره کارا به‎عنوان الگو تعیین می‎کند. استفاده از نحوه مدیریت این ادارات مالیاتی برای سایر ادارات ناکارا، راهکاری برای تأمین درآمدهای مالیاتی و جبران کسری بودجه دولت خواهد بود. همچنین نتایج، حاکی از آن است که در صورت رسیدن به مرز کارایی، مبلغ ۲۵۹۶ میلیارد ریال از هزینه جاری سازمان امور مالیاتی کشور قابل صرفه‎جویی و تعداد ۶۹۶ نفر از کارکنان این سازمان قابل ‎تعدیل می‎باشد. با توجه به بازده نسبت به مقیاس صعودی برای ۲۳ اداره امور مالیاتی، کاهش هزینه ورودی این ادارات بدون تأثیر منفی بر درآمدهای مالیاتی امکان‌پذیر است.

Keywords:

درآمدهای مالیاتی , افزایش درآمد , کارایی , ادارات مالیاتی , الگوبرداری , متغیرهای غیرقابل کنترل