سید ابوالفضل ذاکریان - Tehran University of Medical Sciences
قاسم ضیا - Tehran University of Medical Sciences
جبرائیل نسل سراجی - Tehran University of Medical Sciences
کمال اعظم - Tehran University of Medical Sciences
علیرضا مرتضی پور - Hamadan University of Medical Sciences

مقدمه: امروزه در مطالعات ارگونومی اهمیت بار کاری ذهنی بیشتر نمایان گردیده است. از آنجا که بار کاری جزء شرایط ناایمن می باشد، می تواند زمینه ساز بروز حادثه باشد. فلذا کمی سازی آن در مشاغل مختلف اهمیت بالایی دارد. ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﻭﺍﻳﻲ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ دالی ﺟﻬﺖ سنجش بار کاری ذهنی رانندگان ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪه است. روش بررسی: مطالعه حاضر مقطعی و توصیفی-تحلیلی می باشد. کلیه رانندگان اتوبوس شاغل در یکی از شرکت های تولیدی (100 نفر) وارد مطالعه حاضر گردیدند. به منظور سنجش روایی از نظر متخصصان دانشگاهی و همچنین افراد صف (Lay expert) استفاده گردید. جهت سنجش پایایی پرسشنامه 10 ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﻭ برای ﺑﺮﺭﺳﻰ ﭘﺎﻳﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺗﺴﺖ ﺁﻟﻔﺎﻱ ﻛﺮﻭﻧﺒﺎﺥ ﻭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﺷﻪ ﺍﻱ استفاده گردید. ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﺍﺯ ﻧﺮﻡ ﺍﻓﺰﺍﺭ اس پی اس اس نسخه 18 استفاده گردید. یافته ها: ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ (انحراف معیار) ﺳﻨﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ  50/8 (8/29) سال و میانگین (انحراف معیار) سابقه کاری در میان رانندگان 18/22 (6/22) سال ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪ. ﺟﻬﺖ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﭘﺎﻳﺎﻳﻰ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ، ﺿﺮﻳﺐ ﺁﻟﻔﺎﻯ ﻛﺮﻭﻧﺒﺎﺥ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻓﺎﻛﺘﻮﺭ ﻫﺎﻯ ﺗﺎثیرگذار در پرسشنامه بالای 0/7 بدﺳﺖ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻰ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﺷﻪ ﺍﻱ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺴﺖ باز آزمایی ﺩﺭ تمامی فاکتورهای تأثیر گذار ﺑﻪ ﻓﺎﻛﺘﻮﺭ تداخل ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ بود، ﺑﺎﻻﻯ 0/7 شد که این مقادیر در حد مطلوبی می باشند. نتیجه گیری: ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﻳﻲ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮔﺮﺩﻳﺪ، ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ دالی (DALI) به عنوان پرسشنامه روا و پایا در ایران، جهت بررسی و اندازه گیری بارکاری ذهنی رانندگان استفاده نمود. 

Mental Workload, Drivers, Validity and Reliability, DALI Questionnaire, بار کاری ذهنی, رانندگان, روایی و پایایی, پرسشنامه دالی