سید ابوالفضل ذاکریان - Tehran University of Medical Sciences
فهیمه یوسفی - Tehran University of Medical Sciences
کمال اعظم - Tehran University of Medical Sciences

مقدمه: بررسی­ها نشان می­دهد خطای انسانی از اصلی­ترین علل تصادفات رانندگی است. عملکرد رانندگان توسط عوامل مختلفی چون سن، محیط رانندگی و بارکاری تحت تاثیر قرار می­گیرد؛ که بار کاری از اصلی ترین این فاکتورها است. مطالعه حاضر به بررسی رابطه بار کاری ذهنی با آگاهی موقعیتی و سابقه کاری رانندگان می­پردازد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-مقطعی می باشد. 26راننده تاکسی با سوابق کاری متفاوت در این مطالعه شرکت کردند. از شاخص بار کاری رانندگی برای ارزیابی بار کاری و از تکنیک ارزیابی کلی آگاهی موقعیتی برای ارزیابی آگاهی موقعیتی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان می­دهد رانندگی در بلند­مدت باعث می­شود بار کار ذهنی در همه ابعاد شاخص بار کاری رانندگی، بطور چشمگیری افزایش یابد (P<0.05) که از این میان، بیشترین رابطه همبستگی مربوط به بعد بینایی است (r=0.397, P=0.045) رابطه معناداری بین افزایش بار کاری ذهنی و سابقه کاری رانندگان دیده شد (P=0.01). همچنین یافته ها نشان داد با افزایش بار کاری ذهنی رانندگان، آگاهی موقعیتی کل آنها کاهش یافته است (P<0.001). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد با افزایش سابقه کاری رانندگان، بار کار ذهنی آنها کاهش می­یابد و مولفه های توجه و استرس بیشترین اختلاف را در میان افراد با سابقه کاری متفاوت دارند. همچنین با افزایش بار کاری ذهنی، سطح درک رانندگان کاهش می­یابد که میزان کاهش گزارش شده در رانندگانی که سابقه کاری بالاتری دارند، کمتر می باشد. کاهش سطح درک رانندگان موجب کاهش سطح آگاهی موقعیتی کل می­گردد.  

Drivers, Mental Workload, Situation Awareness, Work Experience, بار کار ذهنی, آگاهی موقعیتی, سابقه کاری, رانندگان