فرسودگی شغلی و عوامل اثرگذار بر آن در دندانپزشکان استان سمنان

سابقه و هدف: فرسودگی شغلی یک پاسخ طولانی‌مدت نسبت به عوامل استرس‌زا در کار است که می‌تواند موجب کاهش کارآیی، اثربخشی و بهره‌وری فرد و سازمان شود. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف تعیین شیوع فرسودگی شغلی و عوامل مرتبط با آن در دندانپزشکان استان سمنان در سال 1393 انجام شد. مواد و روش‌‌ها: در مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر تمامی 86 دندانپزشک شاغل در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفتند. بدین‌منظور از پرسشنامه معتبر 22 سؤالی فرسودگی شغلی مازلاخ که خستگی هیجانی، مسخ شخصیت و احساس کفایت فردی را مورد بررسی قرار می‌دهد، استفاده شد. داده‌ها نیز با استفاده از آمار توصیفی- تحلیلی، آزمون‌های t مستقل و ضریب همبستگی Pearson و Spearman تحلیل گردیدند. یافته‌ها: از میان شرکت‌کنندگان در مطالعه، 7/40 درصد دچار خستگی هیجانی زیاد، 1/22 درصد دچار مسخ شخصیت زیاد و 7/97 درصد دچار کاهش کفایت فردی زیاد بودند. بر مبنای نتایج، ارتباط سن دندانپزشکان با مسخ شخصیت معکوس بود (02/0P=)؛ اما ارتباط آن با کفایت فردی مستقیم گزارش گردید (002/0P=). علاوه‌براین، نتایج حاکی از آن بودند که خستگی هیجانی (002/0P=) و مسخ شخصیت (003/0P=) به‌طور معناداری در زنان بیشتر از مردان می‌باشد. لازم به ذکر است که میزان ساعت کار دندانپزشکان در هفته، ارتباط مستقیم و معناداری با مسخ شخصیت داشت (085/0P=). نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های مطالعه حاضر می‌توان گفت که نرخ فرسودگی شغلی در میان دندانپزشکان عمومی استان سمنان بالا بوده است. علاوه‌براین، خستگی هیجانی در حدود نیمی از دندانپزشکان و کاهش کفایت فردی در بیش از 95 درصد از آن‌ها مشاهده گردید؛ از این رو، اعمال راه‌کارهایی به‌منظور کاهش بار شغلی، ساعات کاری و استرس‌های روزمره ضروری می‌باشد.

Keywords:

Dentistry , Depersonalization , Emotional Stress , Occupational Burnout , دندانپزشکی , شغل , فشار هیجانی , مسخ شخصیت