سکینه ملایی توانی - Environmental Health Engineering, Health office, Vice-Chancellor for student Affairs, Iran University of Sciences and Technology, Tehran, Iran
ادریس حسین زاده - Assistant Professor, Social Determinants of Health Research Center and Department of Environmental Health Engineering, School of Nursing and Midwifery, Saveh University of Medical Sciences, Saveh, Iran
نرگس جعفری - Manager of Environmental & Occupational Health Office, Deputy Office for Health, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran

سابقه و هدف: به منظور رشد مناسب بدن، تولید هورمون­ های تیروکسین و غیره به شدت به عنصر ید نیاز می­ باشد. این مطالعه با سنجش میزان ید در نمک­ های خوراکی مصرفی مراکز عرضه مواد غذایی و آموزش متصدیان جهت ارزیابی عملکرد آنان انجام شد. مواد و روش‌‌ها: این مطالعه نیمه تجربی در شهرستان قم در سال 97-1396 صورت پذیرفت و نتایج حاصل با استانداردهای موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مقایسه گردید. داده ­های موجود پس از آزمایش تیتراسیون و اطلاعات پرسشنامه­ ای با استفاده از Excel Microsoft  و SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: از مجموع 6770 یدسنجی انجام شده 93% از نمک­های خوراکی مصرفی، از نوع تصفیه شده یددار و 7% فاقد آن بود. میزان ید در 91% نمک های تصفیه شده در محدوده قابل قبول (ppm 50-30) و 2% بالاتر از میزان قابل قبول ( ppm50) قرار داشت. از نظر آماری ارتباط معناداری بین متغیرهای سن (0/021˂P)، جنس (0/037˂P) و سطح تحصیلات فروشندگان (0/001˂P) و میزان آگاهی متصدیان بر نوع بسته بندی (0/001˂P)، قیمت (0/001˂P) و شرایط نگهداری (0/031˂P) و همچنین ارتباط معناداری بین نظارت مسئولین بر تاریخ انقضا (0/003˂P) و تقلبات (0/020˂P) و نیز در ارزیابی نقش آموزش بر عملکرد متصدیان مشاهده شد (0/001˂P). نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج بدست آمده 93% از نمک­ های خوراکی مصرفی، از نوع تصفیه شده یددار بود و لذا موفقیت در برنامه فوق نیازمند افزایش آگاهی متصدیان مراکز موجود و پایش مستمر آن می­ باشد.

Attitude, Edible Salt, Food Distribution Centers, Iodine, Education, آموزش؛ مراکز عرضه مواد غذایی؛ نگرش؛ نمک های خوراکی؛ ید