مهران رستمی - Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
حسین امیریان - Tabriz University of Medical Sciences, Shabestar, Iran
بتول اسکندری - Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
مینا زارعی - Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran

سابقه و هدف: استعمال دخانیات یا مواجه با دود ناشی از دخانیات، به عنوان یک مشکل اساسی در بهداشت عمومی و یک علت قابل پیشگیری از بیماری‎ها و مرگ‎های زودرس می‎باشد. مطالعه حاضر با هدف سنجش شیوع و نابرابری اقتصادی- اجتماعی در استعمال سیگار در مناطق روستایی شهرستان  همدان انجام گرفت. مواد و روش‌‌ها: این تحقیق در سال ۱۳۹۲ در مناطق روستائی شهرستان همدان انجام شد. با استفاده از روش  نمونه گیری خوشه‎ای ۳۵۰ خانوار انتخاب و داده‎های این افراد با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد. برای تعیین متغیر اقتصادی  شاخص دارایی محاسبه و برای وزن‎دهی دارایی‎های هر خانواده از روش آنالیز مؤلفه‏های اصلی استفاده گردید. ارزیابی نابرابری با محاسبه شاخص تمرکز و دامنه اطمینان ۹۵درصد و رسم  منحنی تمرکز انجام گرفت. یافته‌ها: شیوع استعمال سیگار ۴۲/۰۱ درصد (دامنه اطمینان ۹۵ درصد: ۴۷/۳۰-۳۶/۷۲) در مردان می‎باشد. میانگین و انحراف معیار نخ مصرفی ۸/۱±۱۱/۱۱ در روز بود.  شاخص تمرکز و دامنه اطمینان ۹۵ درصد آن  برای  مصرف سیگار  برابر (۰/۰۱, - ۰/۲۱- ) ۰/۱۱۵- به دست آمد و منحنی تمرکز بالای خط برابری قرار گرفت که نشانگر توزیع نامتناسب و وجود نابرابری معنی‎دار اقتصادی - اجتماعی در استعمال سیگار در مناطق اقتصادی فقیر بود. نتیجه‌گیری: نابرابری قابل توجه و معنی دار از نظر اقتصادی- اجتماعی در استعمال دخانیات در این منطقه وجود دارد. شیوع استعمال سیگار در این منطقه بین مردان بالا است. انجام مداخلات آموزشی و اجرای برنامه‎های مبارزه با فقر و همچنین انجام بررسی بیشتر لازم و ضروری به ‌نظر می ‏رسد.

Hamadan, Inequality, Smoking, Socioeconomic Factors, استعمال سیگار؛ عامل اقتصادی اجتماعی؛نابرابری؛همدان