اثرهای تیمارهای دمایی بر کنترل شپشه ‌دندانه‌دار و ویژگی‌های کمی و کیفی خرمای زاهدی

     آفت‌های انباری از دشواری‌های عمده در مسیر تولید تا بسته‏بندی و عرضه‏ خرما به بازار می‏باشند که باعث کاهش کیفیت خرما در مرحله پس از برداشت می‏شوند. این پژوهش به‌منظور بررسی اثر تیمارهای دمایی در کنترل آفت‌ انباری شپشه‏‏دندانه‏دار خرما به‏صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح به‏طور کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول مراحل زیستی آفت شپشه‏دندانه‏دار شامل لارو، شفیره و حشره کامل و فاکتور دوم تیمارهای دمایی شامل صفر، 45، 50، 55 و 60 درجه سلسیوس بود. افزون بر تاثیر دما در مرگ و میر آفت انباری اثر آن بر کیفیت و کمیت خرما نیز بررسی شد. ویژگی‌های جدا شدن پوست، کل ماده‌های جامد محلول، درصد رطوبت میوه، pH میوه، میزان فسادپذیری و کاهش وزن میوه اندازه‏گیری شد. نتیجه‌ها با نرم افزار MSTAT-C   تجزیه و میانگین‏ها با آزمون دانکن مقایسه شد. نتیجه‌ها نشان داد که دمای 55 درجه سلسیوس باعث مرگ و میر 100 % در مراحل لارو، شفیره و حشره کامل شپشه‏دندانه‏دار گردید. تیمارهای دمایی باعث کاهش وزن میوه شد و با افزایش دما از 45  به 60 درجه سلسیوس میزان کاهش در وزن میوه بیشتر شد. هم‌چنین رطوبت میوه زیر تاثیر تیمار دمایی قرار گرفت، اما تا تیمار 50 درجه سلسیوس اختلاف معنی‏دار با شاهد نشان نداد. تیمارهای دمایی بر کل ماده‌های جامد محلول، pH و فسادپذیری میوه بی‌تأثیر بود و میزان جدا شدن پوست را کاهش داد.  

Keywords:

Date palm , Perishability , Stored pests , Sawtoothed , Temperature , خرما , فسادپذیری , آفت‌های انباری , شپشه‌دندانه‌دار , دما