رویکرد فقهی به رأی ممتنع

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 188

This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHORA-9-29_005

تاریخ نمایه سازی: 12 اسفند 1399

Abstract:

رأی به‌مثابه فعل سرنوشت‌ساز در انتخابات، فارغ از میزان تأثیر در نظم مردم‌سالاری دینی، در همه‌پرسی و انتخابات، گاه شکل ممتنع به خود می‌گیرد و به‌صورت سفید انداخته می‌شود. نظام‌های حقوقی، هریک تحلیلی در هویت و اثر رأی ممتنع برگزیده‌اند؛ اما در نظام حقوق اساسی ایران، رأی ممتنع در زمره آرای مأخوذه و باطل انگاشته می‌شود. مسئله اساسی این اثر، تحلیل رأی ممتنع در دو جانب شهروند و نیز مواجهه حقوقی نظام انتخاباتی حاکم است. در سوی اول، هویت حق‌انگار یا حکم‌انگار رأی ممتنع، وضعیت حقوقی انتخاب‌کننده در قبال شرکت در انتخابات را مشخص می‌سازد و تکلیف یا حق او را نسبت به نظام سیاسی و نیز نامزدهای انتخاباتی روشن می‌کند. در مقابل، رأی ممتنع اخذشده از سوی مجریان، چه هویت و اثری بر سرنوشت انتخابات و نظام سیاسی خواهد داشت. این نوشته براساس مطالعات کتابخانه‌ای و رویکرد توصیفی-تحلیلی، بی‌آنکه در دوگانه حق یا تکلیف گرفتار آید، حفظ نظام سیاسی و وجوب مشورت‌دهی به حاکم اسلامی را قیودی بر حق رأی یا مبنایی برای حرمت‌دهی به رأی ممتنع می‌داند و ماهیت رأی ممتنع را نیز از قبیل سکوت یا «لا أدری» تحلیل می‌کند.

Keywords:

رأی ممتنع , امتناع از رأی , رأی ممتنع به‌مثابه سکوت , رأی ممتنع به‌مثابه کتمان شهادت , فقه انتخابات

Authors

محسن قائمی خرق

استاد حوزه علمیه قم، قم، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • الف: فارسی و عربی ...
  • ابن‌ادریس، جعفر (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم: مؤسسه النشر ...
  • ابن‌خلدون، عبدالرحمان (1366)، المقدمه، برگردان محمد پروین گنابادی، تهران: علمی ...
  • ابن‌قدامه، عبدالله (بی‌تا)، المغنی، بیروت: دار الکتاب العربی، بی‌چا. ...
  • اسماعیل، یحیی (1406ق)، منهج السنة فی العلاقة بین الحاکم والمحکوم، ...
  • انصاری، مرتضی (1410ق)، کتاب المکاسب، قم: دارالکتاب، چ سوم. ...
  • آشتیانی، میرزا محمدحسن (1425ق)، کتاب القضاء، قم: زهیر، چ اول. ...
  • بحرانی، احمد (1419ق)، الرسائل الأحمدیة، قم: دار المصطفی لإحیاء التراث، ...
  • البحری، حسن (2009)، القانون الدستوری "النظریة العامة"، دمشق: الجامعـة الافتراضـیة ...
  • برقی، احمد (1371)، المحاسن، قم: دار الکتب الإسلامیة، دوم. ...
  • بهوتی، منصور (1418ق)، کشاف القناع، بیروت: دار الکتب العلمیه، بی‌چا. ...
  • جوادی آملی، عبدالله (1378)، ولایت فقیه، ولایت فقه و عدالت، ...
  • حائری، سید کاظم (1399ق)، أساس الحکومة الإسلامیة، بیروت: مطبعة النیل، ...
  • __________ (1415ق)، القضاء فی الفقه الإسلامی، قم: مجمع اندیشه اسلامی، ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد (1409ق)، الفقه، بیروت: دارالعلوم، چ دوم. ...
  • _________ (1428ق)، من فقه الزهراء علیها السلام، قم: رشید، چ ...
  • حلّی، نجم‌الدین (1413ق)، الرسائل التسع، قم: کتابخانه آیة‌الله مرعشی، چ ...
  • خمینی موسوی، سید روح‌الله (1379)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم ...
  • __________ (بی‌تا)، تحریرالوسیلة، قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم، چ اول. ...
  • دلّة، سام سلیمان (2002)، مبادئ القانون الدستوری والنظم السیاسیة، دمشق: ...
  • زحیلی، وهبه ( 1997)، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق: دارالفکر ...
  • سیف‌زاده، حسین (1373)، «تحول از مشارکت منفعلانه به مشارکت فعالانه: ...
  • السنهوری، عبدالرزاق (2001)، فقه الخلافة و تطوره لتصبح عصبة امم ...
  • شمس‌الدین، محمدمهدی (1403ق)، اصول الحکم والادارة فی الاسلام، قم: دارالثقافة، ...
  • _______ (1412ق)، نظام الحکم و الادارة فی الاسلام، بیروت: دارالثقافة، ...
  • الشنتوت، خالد احمد (2008)، الانتخابات أمانة و شهادة، بی‌جا: بی‌نا، ...
  • شیحا، إبراهیم عبد العزیز (2000)، النظم السیاسیة والقانون الدستوری، تحلیل ...
  • صبری، السید (1949)، مبادئ القانون الدستوری، القاهرة: المطبعة العالمیة، طبعـة ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (1362)، المیزان فی تفسیر القرآن، تهران: دار ...
  • طرابلسی، ابن‌براج (1406ق)، المهذب، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چ اول. ...
  • طوسی، ابوجعفر (1409ق)، التبیان فی تفسیر القرآن، قم: اسلامی، بی‌چا. ...
  • ___________ (بی‌تا)، المبسوط فی فقه الامامیه، تصحیح محمد باقر بهبودی، ...
  • عاملی، زین الدین بن علی (1412ق)، الروضة البهیة فی شرح ...
  • ____________ (1413ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم: موسسه ...
  • عبدالمجید، احمد فوأد عبدالجواد (1998)، البیعة عند مفکّری اهل السنة ...
  • العطار، فؤاد (1968)، النظم السیاسیة، القاهرة: دار النهضة العربیة، طبعة ...
  • عفیفی، کامل (2002)، الأنظمة النیابیة الرئیسیة، نشاتها، تطورها، تطبیقاتها، دراسة ...
  • عوده، عبدالقادر (1959م)، التشریـع الجنایـی الاسلامی مقارنـاً بالقانون الوضعی، قاهره: ...
  • قلقشندی، احمد بن عبدالله الشافعی (1407ق)، صبح الاعشی، بیروت: دارالکتب ...
  • کاشف الغطاء، حسن بن جعفر (1422ق)، أنوار الفقاهة، نجف: مؤسسه ...
  • کعبی، عباس؛ حکیمی، سجاد (1392)، «ماهیت نمایندگی مجلس در حقوق ...
  • گیلانی، میرزا حبیب‌الله رشتی (1401ق)، کتاب القضاء، قم: دار القرآن ...
  • متقی هندی، علاءالدین (1397ق)، کنز العمال فی سنن الاقوال و ...
  • مجلسی، محمدباقر (1374)، بحارالانوار، تهران: کتابفروشی اسلامی، چ سوم. ...
  • ___________ (1404ق)، مرآة العقول، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چ دوم. ...
  • مفید، محمد بن محمد بن النعمان العکبری (1413ق)، الجمل، قم: ...
  • منتظری، حسینعلی (1408ق)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمه‌ محمود صلواتی ...
  • موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم (1423ق)، فقه القضاء، قم: دفتر معظم‌له، ...
  • مؤمن قمّی، محمد (1422ق)، مبانی تحریر الوسیلة - القضاء و ...
  • نجارزادگان، فتح‌اله و مصطفی مسعودیان (1388)، «بررسی تطبیقی جرائم علیه ...
  • نجفی، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: ...
  • وجدانی فخر، قدرت‌الله (1426ق)، الجواهر الفخریة فی شرح الروضة البهیة، ...
  • ب: لاتین ...
  • 1.Frazier , Robert,L , (1998) , "Duty" , in Routledge ...
  • 2.GreenWalt, Kent (1998), “Civil Disobedience” in Routledge Eneyclopedia of Philosophy, ...
  • 3.Hauriou, André (1967), Droit Constitutionnel et Institutions Politique, Paris Montchrestien, ...
  • 4.Hayden, Grant M, (2010), “Abstention: The Unexpected Power of Withholding ...
  • 5.Home Affairs Department (2006), Further Interpretation of the Term “Majority” ...
  • نمایش کامل مراجع