محبوبه البرزی - مدیرقطب علمی تربیت شهروندی و هیات علمی بخش مبانی تعلیم وتربیت دانشگاه شیراز
فریبا خوشبخت - عضو قطب علمی تربیت شهروندی و هیات علمی بخش مبانی تعلیم وتربیت دانشگاه شیراز

هدف پژوهش حاضر واکاوی مفهوم شهروند جهانی و حقوق شهروندی دربحران کووید 19 ازدیدگاه دانش آموزان و معلمان بود. پژوهش به شیوه کیفی بارویکرد پدیدارشناسی وروش تحلیل شبکه مضامین انجام گرفت، مشارکت کنندگان در این پژوهش بارویکرد هدفمند انتخاب گردیدند معیار انتخاب دانش آموزان گروه بارز، به تعداد 10 نفر و معلمان بارروش معیار، 8 نفربود. ابزار گردآوری داده هاپرسشنامه ای مصاحبه ای باز پاسخ بود و اعتبارداده ها با استفاده از تکنیک تأییدپذیری و خود بازبینی پژوهشگران به دست آمد. نتایج حاصل از تحلیل پاسخ های آزمودنی ها در مفهوم حقوق شهروندی یک مضمون فراگیر با عنوان تعهد و مسئولیت پذیری و چهار مضمون سازمان دهنده شامل ارتباط بادیگران (رعایت فاصله اجتماعی؛ رفتارهای صادقانه بادیگران؛ مهارت های ارتباطی)؛ بهداشت فردی (رعایت پروتکل های بهداشتی؛ سلامت و حفظ ان)؛ رفتارهای مناسب در مکان های عمومی (پارک های، مدارس، خیابان) ؛ محیط زیست (آب، هوا، طبیعت) را نشان داد. و تحلیل مصاحبه ها دربخش شهروند جهانی نیزشامل یک مضمون فراگیر (شهروند جهانی) و سه مضمون سازمان دهنده شامل دانش (دانش حقوق شهروندی، دانش شهروند جهانی)، مهارت (مهارت های ارتباطی، مهارت های انگیزشی) و نگرش (الزامات حقوق شهروندی، الزامات شهروند جهانی) بود. درنهایت تحلیل یافته ها حاکی ازآن بود که جایگاه حقوق شهروندی و شهروند جهانی بر اساس شرایط حاکم بر جامعه جهانی مفهومی است که اهمیت بیشتری یافته است

حقوق شهروندی، شهروند جهانی، معلم، دانش آموز، کووید 19