زینب مریدی - دانشجو کارشناسی ارشد، دانشگاه رازی
شهرام فتاحی - عضو هیات علمی دانشگاه رازی
کیومرث سهیلی - دانشیار دانشگاه رازی ، عضو هیئت علمی

فقر مسئله‌ای که طی سالیان طولانی وجود داشته و مبارزه با آن هم‌چنان یکی از اهداف بسیار مهم سیاست‌گذاران اقتصادی کشورهای جهان است. مقوله شناسایی ارتباط بین توسعه بازارهای مالی و کاهش فقر یکی از مباحثی است که در دهه‌های اخیر مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته است این مسئله زمانی بیشتر مطرح شد که تجربه برخی از کشورهای صنعتی نشان داد بازارهای مالی از جمله بازار سهام که به عنوان یک رکن مهم و حیاتی در اقتصاد هر کشور می‌تواند بر نرخ فقردر کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته موثر باشد به طوری که نقدشوندگی بازار سهام دارای نقش کلیدی در تجهیز و هدایت وجوه موجود در اقتصاد به سمت بخش‌های تولیدی و صنعتی و به تبع آن بهبود رشد اقتصادی و تغییر نرخ فقردارد. نقدشوندگی بازارهای سهام می‌تواند با کاهش ریسک نقدشوندگی سهام، تسهیل مبادلات، کاهش هزینه مبادلات، شفاف‌سازی اطلاعات و کاهش هزینه جمع‌آوری اطلاعات و از همه مهم‌تر کاهش ریسک نقدشوندگی سهام بر میزان انباشت پس‌اندازهای کوچک و بزرگ، جمع‌آوری نقدینگی‌های سرگردان، تبدیل این پس‌اندازهای به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های سود آور و افزایش رشد اقتصادی بر نرخ فقر در جوامع در حال توسعه و توسعه یافته تاثیرگذار باشد. حال آنکه در کشورهای توسعه یافته نقدشوندگی سهام که خود عامل بسیار مهمی برای توسعه بازار سهام این کشورها و دست‌یابی به رشد اقتصادی بالا بوده فقر در این جوامع نه تنها از بین نرفته بلکه حتی گاهی تشدید یافته است. لذا با با علم به این مساله مهم این تحقیق به بررسی تاثیر نقدشوندگی بازار سهام (با استفاده از دو شاخص نسبت سرعت گردش سهام و حجم معاملات به تولید ناخالص داخلی) بر نرخ فقر (با استفاده از دو شاخص فقر نسبی و فقر مطلق) برای منتخبی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با استفاده از داده‌های پانلی طی سال‌های 2018-2000. نتایج حاصل از هر دو روش FMOLS و DOLS می‌پردازد. نشان می‌دهد ضمن آنکه نقدینگی بازار سهام ارتباط معناداری با نرخ فقر چه در کشورهای در حال توسعه و چه در کشورهای توسعه یافته دارد اما با افزایش نقدشوندگی بازار سهام نرخ فقر در سطح جوامع پیشرفته صنعتی افزایش می‌یابد حال آنکه با افزایش نقدشوندگی بازار سهام نرخ فقر در سطح جوامع در حال توسعه کاهش می‌‌یابد.

نقدشوندگی بازار سهام, نرخ فقر, رشد اقتصادی, کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه, داده‌های تابلویی