مریم محمدیان - دانش آموخته کارشناسی ارشد باغبانی، گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه تربتحیدریه
حامد کاوه - استادیار باغبانی، گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه تربتحیدریه

باتوجه به حجم بالای ضایعات محصولات باغبانی و میوه­های تازه‌برش خورده، این تحقیق به منظور معرفی روشی مناسب برای نگهداری سیب تازه برش‌خورده با استفاده از اسانس گیاه دارویی رازیانه، ژل­آلوئه­ورا و اعمال میدان مغناطیسی در دو دمای مختلف انجام گرفت. در این مطالعه اثر اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare L.) به همراه ژل آلوئه­ورا در 3 سطح صفر، 10 و 25 میلی­لیتر بر لیتر و دو میدان مغناطیسی صفر و 60 میلی تسلا در 3 تکرار و هر تکرار 6 تیمار در طی 7 روز و در 2 دمای 8 و 25 درجه سانتی­گراد در ﻗﺎﻟـﺐ ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾـﻞ ﺑـﺎ ﻃﺮح ﭘﺎﯾﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ، که درآن صفاتی از جمله کیفیت رنگ، SSC، pH، کاهش وزن فیزیولوژیک و میزان قهوه‌ای شدن مورد بررسی قرار گرفت. تمام تیمار‌ها به غیر از شاهد با ژل آلوئه ورا (Aloe vera) پوشش­دار شدند. نتایج نشان داد که وجود میدان مغناطیسی در همه­ی نمونه­های تیمارشده با ژل آلوئه­ورا باعث کاهش تخریب، اکسیداسیون و حفظ شکل ظاهری برش­های سیب شد. وجود ژل آلوئه­ورا در همه حالات باعث کاهش هدر رفت آب و تغییر کمتر در وزن ثانویه شد. در نمونه­های تیمار شده با سطوح مختلف اسانس رازیانه، رشد قارچ و باکتری در آنها دیده نشد ولی از نظر شکل ظاهری بسیار افت کیفیت و قهوه­ای شدن را به همراه داشت. در نمونه­های موجود در دمای 8 درجه سانتی­گراد و 25 درجه سانتی­گراد هیچکدام رشد کپک و قارچ مشاهده نشد. از نظر ظاهری سیب­های تیمار شده با اسانس 25 میلی­لیتر در لیتر، اکسیده­ و بازارپسندی خود را از دست دادند. استفاده از تیمار آلوئه­ورا به تنهایی و بدون اسانس به همراه میدان مغناطیسی 60 میلی‌تسلا بهترین تیمار مشخص شد. به طور کلی با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، اعمال اسانس رازیانه که خواص آنتی­اکسیدانی دارد با غلظت کمتر برای جلوگیری از رشد قارچ و باکتری مفید بوده اما از نظر حفظ شکل ظاهری و کاهش تخریبی بافت و اکسید شدن مناسب نیست و باعث اکسید شدن سریع­تر آن می­شود. ژل­آلوئه­ورا در همه تیمارها باعث حفظ آب میوه و مانع کاهش وزن شد. با این وجود استفاده از ژل آلوئه­ورا و میدان مغناطیسی برای حفظ شکل ظاهری میوه سیب بسیار مفید است و قابلیت استفاده در این صنعت را دارا می­باشد.

اسانس, بارمیکروبی, پوشش‌های خوراکی, فرآوری پس از برداشت