بهزاد احمدی - استادیار گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور
بهمن زندی - استاد گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران
آرزو نجفیان - دانشیار گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران
بلقیس روشن - دانشیار گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران

مقالۀ حاضر با رویکرد نام‌شناسی اجتماعی، به بررسی تأثیر تحوّلات اجتماعی – فرهنگی، بر انتخاب نام‌های خاص در میان گویشوران کردزبان شهر بانه طی صد سال اخیر، از سال 1300 تاکنون، می‌پردازد. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی است و داده‌ها، از پیکرة ادارة ثبت احوال گرفته شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها براساس عنصر اجتماعی هویت (ملّی، مذهبی، قومی و فراملّی) صورت پذیرفته است. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که در این دورۀ صدساله، رواج نام‌های مذهبی روندی کاهشی و درعوض، گستردگی نام‌های ملّی و قومی، روندی صعودی داشته‌اند؛ البتّه در چند سال اخیر نام‌های قومی مردانه کمابیش رو به کاهش بوده است؛ همچنین نام‌های عربی مفهومی نیز روند کاهشی چشمگیری داشته‌اند و از سوی دیگر، به‌ویژه از اوایل دهه 1390، نام‌های فراملّی بیش‌ازپیش به چشم می‌خورند. این تحوّلات در نام‌گزینی، نشان می‌دهد در جامعة مورد مطالعه، گرایش به سنّت‌زدایی و درنتیجه فردگرایی افزایش یافته است و افزون بر این، تغییر ذائقه در نحوة نام‌گذاری و انتخاب نام برای فرزندان نشان‌دهندة تغییرات ساختارهای فرهنگی - اجتماعی است.  

زبان‌شناسی اجتماعی, نام‌شناسی اجتماعی, نام‌های خاص, زبان کردی, بانه