رویکردی شناختی به بازنمایی رویداد حرکت در زبان هَورامی
عنوان مقاله: رویکردی شناختی به بازنمایی رویداد حرکت در زبان هَورامی
شناسه ملی مقاله: JR_JLW-6-21_003
منتشر شده در در سال 1397
شناسه ملی مقاله: JR_JLW-6-21_003
منتشر شده در در سال 1397
مشخصات نویسندگان مقاله:
سیدمهدی سجادی - دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران
محمد راسخ مهند - استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه بوعلی سینا
غلامحسین کریمی دوستان - استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران
علی افخمی - استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران
خلاصه مقاله:
سیدمهدی سجادی - دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران
محمد راسخ مهند - استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه بوعلی سینا
غلامحسین کریمی دوستان - استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران
علی افخمی - استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران
حرکت، یکی از بنیادیترین تجارب بشر است؛ بنابراین، به نظر میرسد این رویداد بهصورت مفهومی جهانی در همۀ زبانهای دنیا بازنمایی شود. بر اساس نظریۀ الگوهای واژگانیشدگی تالمی (١٩٨٥ و ٢٠٠٠)، زبانها به لحاظ بازنمایی رویداد حرکت به دو رده تقسیم میشوند: فعلبنیاد و تابعبنیاد. در زبانهای فعلبنیاد، جزء هستهای رویداد حرکت، یعنی مسیر در فعل و شیوۀ حرکت در تابع بازنمایی میشوند؛ امّا در زبانهای تابعبنیاد، عکس این اتّفاق میافتد. هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه زبان هَورامی در ردهشناسی دوگانۀ تالمی است. بدین منظور، ١٤٠ فعل حرکتی (ساده و غیر ساده) هورامی از طریق مصاحبه با ٢٠ گویشور بومی بالای ٣٠ سال گردآوری و تحلیل شدهاند. تحلیل دادهها نشان میدهد که زبان هورامی، ردهشناسی دوگانۀ تالمی را به چالش میکشد؛ زیرا عناصر معنایی مسیر و شیوه، تقریباً به یک اندازه در ریشۀ فعل واژگانی میشوند؛ به عبارت دیگر، هورامی هم ویژگی زبانهای فعلبنیاد و هم تابعبنیاد را دارد؛ لذا نمیتوان آن را بهطور قطع در یکی از دو ردۀ پیشنهادی تالمی قرار داد. بهتر است رفتار آن را در بازنمایی رویداد حرکت با توجّه به پیوستار برجستگی شیوه (اسلوبین، 2004) و پیوستار برجستگی مسیر (ایبارتس - آنتونانو، 2004) ارزیابی کرد. به این ترتیب، هورامی در بخشهای میانی این دو پیوستار قرار میگیرد، به علاوه، از آنجا که الگوی (حرکت + مسیر + شیوه) سوّمین الگوی واژگانیشدگی پربسامد در هورامی است، این زبان، دارای ویژگی زبانهای دو قطبی (اسلوبین، 2004) نیز است.
کلمات کلیدی: رویداد حرکت, هَورامی, الگوهای واژگانیشدگی, پیوستار برجستگی شیوه, پیوستار برجستگی مسیر, زبان دوقطبی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1161223/