فرزانه حیدری - دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

پژوهش حاضر انواع فرایند دوگان­سازی (تکرار) را در گویش لکی دلفان تحلیل کرده است؛ به­همین منظور، ده ساعت مصاحبه از گویشوران بومی (پنج مرد و پنج زن) بین سنین بیست تا شصت­ساله به­عمل آمده و گفتار آنان براساس الفبای آوانگار بین­المللی (آی‌پی‌اِی) آوانویسی شد. چهارچوب نظری، رویکرد بهینگی است که اوّلین­بار پرینس و اسمولنسکی (1993) آن را در حوزۀ واج­شناسی مطرح کردند و خیلی­زود در حوزۀ صرف نیز به­کار گرفته شد. نتایج نوشتار پیش رو نشان می­دهد که در گویش لکی دلفان فرایند دوگان­سازی کامل افزوده و ناافزوده ساخته می­شود. فرایند دوگان­سازی کامل افزوده به دو صورت میانی و پایانی وجود دارد؛ همچنین در این گویش، دوگان­سازی با تغییر واکه نیز موجود است که یکی از پربسامدترین فرایندهای واژه‌سازی در گویش لکی محسوب می‌شود. فرایند دوگان‌سازی ناقص نیز به دو شکل پیشوندی و پسوندی است که نوع پسوندی آن بسامد ساخت کمتری دارد؛ درادامه، محدودیت­های مربوط به هر فرایند شناسایی شده و با توجّه به الگوی ساختاری آن­ها در تابلوهایی با ذکر مثال، رتبه­بندی شده­اند. این نظریه قادر است به­خوبی ساخت انواع واژه­های مکرّر را در گویش لکی تبیین کند.

فرایند تکرار, گویش لکی دلفان, نظریۀ بهینگی, دوگان­سازی کامل, دوگان­سازی ناقص