حمیده ارباب سرجو - کارشناس ارشد شنوایی شناسی،‎ ‎مرکز تحقیقات سلامت بارداری، دانشگاه علوم پزشکی‎ ‎زاهدان، زاهدان، ‎ ‎ایران
ابراهیم پیراسته - استادیار گروه شنوایی شناسی،‎ ‎دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی‎ ‎زاهدان، زاهدان، ایران
عقیل آبسالان - دانشجوی دکترای تخصصی شنوایی شناسی، دانشگاه علوم بهزیستی و‎ ‎توانبخشی تهران، تهران، ایران
فرزاد حمزه پور - کارشناس ارشد شنوایی شناسی،‎ ‎دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی‎ ‎زاهدان، زاهدان، ایران

هدف:  هدف از این مطالعه مروری، بررسی ارتباط وزوز و پردازش گفتار و همچنین بررسی مسیرهای درگیر احتمالی در این اختلال است. برای پردازش گفتار تمامی مسیر سیستم شنوایی از محیط تا مرکز و سیستم های شناختی و توجهی نقش دارند. آسیب این مسیر ممکن است باعث وزوز شود و با توجه به همپوشانی مسیر درگیر در تولید وزوز و مسیر درک و پردازش گفتار، به نظر می رسد وزوز گوش با تاثیر بر مسیرهای محیطی و مرکزی شنوایی موجب شود تا پردازش گفتار دچار اختلالات یا تغییراتی شود و یا وجود وزوز با اثر بر سیستم های توجهی و شناختی باعث اختلال در درک گفتار شود. این مقاله شواهد رفتاری و الکتروفیزیولوژی هر دو مسیر بالانورد و پایین نورد را مرور می کند. روش بررسی: در این مطالعه مروری با استفاده از کلیدواژه های وزوز و گسیل های صوتی گوش(Otoacoustic Emissions; OAE)، وزوز و پاسخ شنوایی ساقه مغز (Auditory Brainstem Response; ABR)، وزوز و پاسخ میان رس شنوایی (Middle Latency Response; MLR)، وزوز و امواج P300، وزوز و موج منفی ناهمخوان (Mismatch Negativity ;MMN)، وزوز و حافظه شنوایی کلامی، وزوز و پردازش اطلاعات زمانی، وزوز و اختلال پردازش شنوایی مرکزی، وزوز و ارزیابی- های سایکوآکوستیک، وزوز و ارزیابی های رفتاری شنوایی در پایگاه های اطلاعاتی Google scholar و Science direct و Scopus جستجو صورت گرفت. مقالات مرتبط انتخاب، و پس از مطالعه دقیق 76 مقاله و6 کتاب و 1 پایان نامه، مقاله مروری استخراج گردید. یافته ها: در توضیح متاثر شدن درک گفتار در بیماران دچار وزوز، دو نظریه را می توان پیشنهاد کرد. یک نظریه از آسیب در سطوح پایین و ساقه مغز حمایت می کند (بالانورد) و نظریه دیگر کاهش درک گفتار را به درگیری سیستم های توجهی و شناختی نسبت می دهد (پایین نورد) که هر کدام شواهد حمایت کننده خود را دارا می باشند. نتیجه گیری: بر اساس شواهد آزمون های رفتاری و الکتروفیزیولوژی، درگیری هر دو مسیر پردازش گفتاری بالانورد و پایین نورد در افراد دچار وزوز تایید می شود.

وزوز, گفتار, بیماری های مسیر شنیداری, پتانسیل های برانگیخته شنوایی