سعیده مطیعیان نجار - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
فتحیه فتاحی زاده - استاد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

بهره‌برداری از آموزه‌های اهل بیت، مسیر رشد و سعادت آحاد جامعه را هموار می‌سازد. دعای بیست‌وششم صحیفة سجادیه با محوریت دعا در حق همسایگان و شیعیان، یکی از آموزه‌هایی است که می‌تواند در شناخت وظایف متقابل امام و امت مؤثر باشد. در این پژوهش، روش تحلیل محتوا به منظور کشف زوایای پنهان کلام امام سجاد(ع) و کاربردی کردن آن به‌کار گرفته شده‌است. ضمن تحلیل کمّی وکیفی دعای مذکور، وظایف امام و امت در سه بخش وظایف اختصاصی امام، وظایف اختصاصی امت ودر پایان، وظایف متقابل آن دو شناسایی شد. در راستای تحقق وظایف یادشده، به دو جنبة اعتقادی و اخلاقی توجه شده‌است، البته بُعد اخلاقی آن بسامد بالاتری دارد. تأکید بر شناخت امام در بخش اعتقادی وتوجه به تحکیم روابط عاطفی آحاد امت، یاری رساندن به یکدیگر و نیز تنظیم رفتار و نوع تعامل هریک با دیگران از مؤلفه‌های اخلاقی است که در دعای حضرت بدان پرداخته شده‌است. دستاورد کاربردی کردن آموزه‌های اسلامی، گام برداشتن در مسیر سلامت زیست اجتماعی و بهره‌مندی از جامعه‌ای ایده‌آل خواهد بود.

دعای 26 صحیفة سجادیه, تحلیل محتوا, امام سجاد(ع), دعا در حق همسایگان و شیعیان