فاطمه قربانی - دانشجوی دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
فرید عباسی - دانشیار، گروه بیماری های دهان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
روناک بختیاری - استادیار، گروه پاتوبیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
مهدی نوروزی - دانشیار، گروه ویروس شناسی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران مرکز تحقیقات ویروس شناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
محمد امین بافنده - دستیار تخصصی، گروه پروتزهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
سید شجاع الدین شایق - دانشیار بخش پروتزهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شاهد
سید محمدرضا حکیمانه - استادیار گروه پروتزهای دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

مقدمه: پوسیدگی دندان یک بیماری عفونی شایع است و استرپتوکوک موتانس شایعترین باکتری پوسیدگی زا در حفره های دهان است. برای کنترل عفونت های باکتریایی دهان، به ویژه استرپتوکوکوس موتانس، از ترکیبات و محلول های ضد میکروبی مختلف استفاده شده است. با توجه به افزایش عوارض جانبی آنها، علاقه زیادی به استفاده از گیاهان دارویی برای جایگزینی با داروهای شیمیایی وجود دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر ضد میکروبی عصاره آبی گیاه سماق، گلنار وگل سرخ بر روی استرپتوکوکس موتانس بود. مواد و روش ها: به عنوان یک مطالعه آزمایشگاهی، از هشت غلظت مختلف عصاره آبی سماق، گلنار وگل سرخ (10، 5، 5/2، 25/1، 625/0، 312/0، 156/0 و 078/0 میلی گرم بر میلی لیتر( برای تعیین کمترین غلظت بازدارنده (MIC) و کمترین غلظت کشنده (MBC) بر علیه استرپتوکوک موتانس استفاده شد. همچنین از غلظت 10 درصد این عصاره ها، برای تعیین قطر هاله عدم رشد به روش چاهک پلیت استفاده شد.از کلرهگزیدین 2 درصد به عنوان کنترل مثبت در هر دو روش استفاده شد. یافته ها:MIC و MBCعصاره سماق، گلنار و گل سرخ بر علیه استرپتو کوک موتانس به ترتیب 5/2 میلی گرم بر میلی لیتر و 5 میلی گرم بر میلی لیتر بود. همچنین میانگین قطر هاله عدم رشد به میزان 2/2±21 میلی متردر روش چاهک پلیت نشان داده شد. خاصیت ضد میکروبی بر علیه استرپتوکوکوس موتانس در غلظت 10% عصاره ها دیده شد و میانگین قطرهاله عدم رشد کلرهگزیدین، 8/1±18 میلی متر بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که عصاره آبی سماق، گلنار و گلسرخ، اثرات ضد میکروبی علیه استرپتوکوکوس موتانس دارد. همچنین فرمولاسیون عصاره های مورد مطالعه موثرتر از کلرهگزیدین 2 درصد علیه استرپتوکوکوس موتانس می باشد.

استرپتوکوکوس موتانس, عصاره آبی, سماق, گلنار, گل سرخ