سیدرضا بدیعی خیرابادی - دانشجوی دکتری مهندسی و مدیریت ساخت ,گروه مهندسی عمران, واحد ساری, دانشگاه آزاد اسلامی, ساری, ایران
سهیل قره - عضو هیات علمی گروه فنی و مهندسی, واحد مشهد, دانشگاه پیام نور, مشهد, ایران
مهدی میرزاگل تبارروشن - عضو هیات علمی گروه مهندسی عمران, واحد ساری, دانشگاه آزاد اسلامی, ساری, ایران

یکی از شاخص های اصلی در ارزیابی موفقیت یک پروژه انجام به موقع و یا بدون تاخیر آن است. تاخیر در اجرا یعنی افـزایش هزینـه بالاسری و تحت تاثیر تورم قرار گرفتن، از طرفی دیگر این تاخیرات علاوه بر وارد آوردن هزینه اضافی و خسارت به ذینفعـان پـروژه می تواند موجب بروز ادعاهایی از سوی گروه های درگیر در پروژه نیز شود. برخی عوامل موثر بر تاخیر عبارتند از: فضای حـاکم بـر نحوه قرارداد، میزان اعتبار پروژه (وجود یا عدم وجود اعتبار)، تجربه پیمانکار، تجربه مشاور، میزان دخالت کارفرما در امـور اجرایـی، مسائل مربوط به تدارکات، شرایط محیطی و ... که عدم کارکرد صحیح هر یک از این عوامل موجـب بـروز تـاخیر در پـروژه شـده و اثرات منفی مختلفی از جمله افزایش زمان اتمام پروژه, افزایش هزینه ها, از بـین رفـتن اهـداف اولیـه و پـیش بینـی شـده, هزینـه فرصتهای از دست رفته و ایجاد اختلاف نظر بین ذینفعان را دربر خواهند داشت . در پژوهش کاربردی حاضر نیز که روشـی مبتنـی بر نظر خبرگان می باشد 28 عامل بعنوان عوامل موثر بر تاخیر در پروژه های مسکونی استان خراسان رضوی شناسایی و 10 عامـل اصلی مسائل مالی و پرداختی کارها(کمبود نقدینگی) , تغییرات خارج از قـرارداد , برنامـه ریزی نامناسـب , دخالتهـای کارفرما,عـدم تعهد و مسئولیت پذیری پیمانکار, تصمیم گیری های کند, تجربه ناکافی پیمانکـار, شـرایط پـیش بینـی نشـده, تأخیرهـای ناشـی از عملکرد پیمانکاران جزء و تضمین کیفیت و زمان انتظار برای تست و بازرسی با استفاده از روش سـاختار تفسـیری در چهـار سـطح مدلسازی شد که در نهایت تصمیم گیریهای کند و شرایط پیش بینی نشده در پایین ترین سـطح و بعنـوان سـنگ بنـای تـاخیرات شناسایی گردید .

پروژه ,تاخیر , ادعا , ذینفعان , ساختار تفسیری