حمیدرضا تفقدی - دکتری سیاست گذاری بازرگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
محمدرحیم رمضانیان - دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
کیخسرو یاکیده - استادیار، گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
محسن اکبری - دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

با مطالعه نظریه های زیربنایی در حوزه عملکرد صادرات، به ویژه نظریه های منبع محور، نهادی و اقتضایی، نمی توان یک نظریه را یافت که به طور جامع و دقیق، به همه ابعاد عملکرد صادراتی بپردازد. هیچ کدام از این نظریه ها، روابط علی - معلولی بازیگران محیط صادراتی را مورد بررسی قرار نمی دهند. هدف این پژوهش، تمرکز بر روابط علی - معلولی میان این بازیگران است تا بتوان اکوسیستم صادرات محصولات تولیدی را به بهترین شکل مدیریت نمود و به تبع آن، عملکرد صادراتی در سطح شرکت را نیز توسعه داد. این پژوهش در دو مرحله و با بهره گیری از دو روش نظریه داده بنیان (مرحله اول) و نگاشت شناختی علی (مرحله دوم)، اجرایی شده است. در مرحله اول، بوم سازگان صادراتی در قالب دو لایه شبکه صادرات سطح حاکمیت و سطح شرکت طراحی گردید. در شبکه سطح حاکمیت، 9 مقوله و در شبکه سطح شرکت نیز 4 مقوله استخراج شدند که تعامل میان آن ها در هر لایه، سبب توسعه عملکرد صادراتی می شود. در مرحله دوم پژوهش، ارتباط میان 4 مقوله مربوط به شبکه سطح شرکت که عبارتند از هژمونی دانشی، دیپلماسی بازار، فرهنگ تولید و ساختار انسانی بنگاه، از طریق روش نگاشت شناختی علی و نرم افزار UCINET مورد بررسی قرار گرفت که منجر به شکل گیری نقشه استراتژی صادرات سطح شرکت گردید. در این نقشه استراتژی، سه مقوله هژمونی دانشی، دیپلماسی بازار و فرهنگ تولید دارای ارتباط قوی و دو سویه با یکدیگر هستند. ساختار انسانی بنگاه نیز به عنوان یک زیرساخت مستقل، هژمونی دانشی و فرهنگ تولید را متاثر می نماید.

اکوسیستم، صادرات، عملکرد، نقشه استراتژی