مرضیه عزیزی - Institute of Biochemistry and Biophysics (IBB), University of Tehran, Iran
فاطمه یزدیان - Bioscience Group of New Science and Technology Department, University of Tehran, Iran
مژگان پورشیرازی - Bioscience Group of New Science and Technology Department, University of Tehran, Iran
فاطمه حقیر السادات - Bioscience Group of New Science and Technology Department, University of Tehran, Iran

سابقه و هدف: قارچ‌ لنتینولا ادودز (شی‌تاکه)، به­دلیل وجود متابولیت­های ثانویه معجزه‌آسای مؤثر در درمان سرطان اهمیت دارویی به­سزایی دارد. در این مقاله تلاش می­شود تا با انتخاب محیط مناسب جهت رشد بهینه و شناسایی و بررسی عوامل تأثیر‌گذار بر تولید متابولیت­های ثانویه، تولید ترکیب­های آنتی‌اکسیدان بهینه‌سازی گردد.    مواد و روش­ها: ابتدا بانک سلول­های قارچی در محیط جامد تهیه شد و سپس نمونه­ ها به محیط مایع انتقال داده شد. عصاره‌ الکلی از نمونه­ ها تهیه شد. جهت بررسی فعالیت آنتی­ اکسیدانی از دو روش 2و2 دی­فنیل 1- پیکریل­ هیدرازیل (DPPH) به­ منظور بررسی قابلیت حذف رادیکال­های آزاد و قدرت احیاءکنندگی فریک (FRAP) به­ منظور بررسی قابلیت احیای یون فریک استفاده شد. جهت اندازه‌گیری میزان پلی­ساکارید و فنل نیز به ­ترتیب از روش­های فنول-سولفوریک اسید و Folin-Ciocalteu استفاده شد. میزان سمیت سلولی عصاره نیز با تست MTT سنجیده شد. یافته­ ها: بهینه‌سازی خاصیت آنتی‌اکسیدانی قارچ شی‌تاکه با ارائه محیط غنی‌شده حاوی عصاره چوب بلوط انجام شد و میزان بازدارندگی رادیکال DPPH آن 24/5 برابر و میزان قدرت احیای یون فریک آن 9/1 برابر افزایش یافت. هم­چنین سمیت سلولی بسیار مناسب (IC50 برابر 8  میکروگرم بر میلی‌لیتر) را بر روی رده سلولی MCF-7 نشان داد. نتیجه­گیری: این مطالعه نشان داد که عصاره چوب بلوط دارای خاصیت تحریک­کنندگی بر تولید مواد آنتی­اکسیدان در قارچ شی‌تاکه است. پس می­تواند به­ عنوان محرک مناسبی برای افزایش میزان آنتی ­اکسیدان­ ها درسلول­های قارچ شی تاکه در محیط­ های کشت به­ کار رود.  

Secondary Metabolite, Antioxidant, Lentinula edodes, متابولیت ثانویه, آنتی‌اکسیدان, لنتینولا ادودز