مقایسه و ارزیابی روش‌های آزمایشگاهی اسمیر-کشت-مولکولی عفونت‌های قارچی در نمونه‌های بالینی بیماران

 سابقه و هدف: افزایش نگران کننده عفونت‌های قارچی به ویژه در بیمارانی که به نحوی سیستم ایمنی آنها در دفاع از عوامل عفونی تضعیف شده و نیز پیشرفت‌های گسترده در روش‌های تشخیصی، موجب بررسی‌های گسترده‌تر در تشخیص عفونت‌های قارچی با روش‌های نوین‌تر در گروه‌های مختلف بیماران گردیده است. هدف اصلی این مطالعه مقایسه و ارزیابی روش‌های آزمایشگاهی اسمیر-کشت-مولکولی عفونت‌های قارچی در نمونه‌های بالینی بیماران می‌باشد. مواد و روش­ها: از مرداد 1393 تا دی ماه1393، 420 نمونه ‌‌مشکوک به عفونت‌های قارچی، از سه مرکز بیمارستان رازی، بیمارستان بقیه‌اله و آزمایشگاه مسعود جمع‌آوری شد. آزمایش لام مستقیم برای نمونه‌ها آماده شد و بر اساس نتایج آن‌، نوع ضایعه و تشخیص پزشک متخصص، نمونه‌ها گروه‌بندی شده وآزمایش‌های کشت و مولکولی(PCR) همزمان صورت گرفت. یافته ­ها: از 420 نمونه بررسی شده با روش میکروسکوپی، 15 نمونه(5/3%) آسپرژیلوس، 64 نمونه(2/15%) درماتوفیت و برای موکور نمونه‌ای تشخیص داده نشد. از15 نمونه آسپرژیلوس، 12 نمونه(80%) در نتیجه کشت مثبت و 3 نمونه (20%) منفی بود و با روش Nested PCR، 15 نمونه مثبت شدند. از64 نمونه درماتوفیت‌ها‌، نتیجه کشت40 مورد‌ (5/62%) مثبت و16 نمونه(25%) منفی بودند. تعداد 6 مورد (3/9%) آلودگی ساپروفیت و 2 نمونه ‌(12/3%) در محل تلقیح، آسپرژیلوس رشد کرده بودند. با روش Nested PCR،  62 مورد (8/96%) مثبت شد. نتیجه‌‌گیری: نتایج بدست آمده در این مطالعه، نشان می‌دهد که PCR با توجه به حساسیت بالا، قابلیت خوبی در تشخیص بیماری قارچی در مراحل اولیه عفونت دارد. از آنجایی که تشخیص سریع و اختصاصی عفونت‌های قارچی، به ویژه با توجه به جنس‌ها و گونه‌های عامل بیماری، امکان اعمال پروتکل‌های درمانی ضد قارچی را بطور جهت‌دار و با کفایت فراهم خواهد کرد، طراحی و به‌کار‌گیری تکنیک‌های سریع، دقیق و حساس در این رابطه بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر خواهد بود.

Keywords:

Mucor , Aspergillus , Dermatophyte , Smear , ‍‍Culture , PCR , آسپرژیلوس , درماتوفیت , موکور , اسمیر , PCR , کشت