امیر حسین شیبانی - دانشجوی کارشناسی ارشد گرایش آب و سازههای هیدرولیکی گروه مهندسی عمران، موسسه آموزش عالی اسرار
امیرحسین آقاخانی افشار - دکتری عمران– سازه های هیدرولیکی، گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
محسن پور رضا بیلندی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
احمد جعفرزاده - دانشجوی دوره دکتری مهندسی آب ، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

تلفات تبخیر یكی از اصلی ترین اجزای مهندسی آب در مناطق خشک و نیمه خشک است که توزیع زمانی یكنواختی را ندارد. همچنین، بدلیل شرایط اقلیمی و مشخصه های فیزیكی مناطق خشک، حجم زیادی از باران به راحتی از دسترس خارج می شود و درصد کمی از آب باران به داخل آبخوان تغذیه می شود. بنابراین برای دستیابی به یک توسعه پایدار، مدیریت منابع آب براساس سامانه آبگیر باران امری اجتناب ناپذیر به شمار می رود. هدف اصلی این مقاله بررسی اعتماد پذیری سامانه های آبگیر آب باران در دوره آتی 2006-2100 می باشد. از این رو در اولین گام بارندگی ماهانه با استفاده از آخرین طرح ریزی متقابل مدل های گردش عمومی، شبیه سازی شد. به منظور ریز مقیاس نمایی داده ها از روش اصلاح انحراف مكانی استفاده شد و بارندگی ماهانه برای 4 نقطه اطراف ایستگاه سینوپتیک مشهد استخراج گردید. بارندگی ماهانه برای ایستگاه سینوپتیک مشهد با استفاده از روش وزن دهی معكوس IDW درون یابی شد. دوره آماری 1950-2005 جهت تعیین بهترین مدل گردش عمومی به عنوان دوره پایه در نظر گرفته شد. با مقایسه آمار مشاهداتی بارندگی ماهانه و شبیه سازی شده توسط مدل های گردش عمومی، سعی شد تا بهترین مدل با بیشترین تطبیق انتخاب گردد. در نهایت بررسی اعتمادپذیری سامانه های آبگیر باران در سطوح واحجام مختلف پشتبام و تانک های ذخیره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با اتكا به کارایی سامانه های جمع آوری آب باران می توان بخش قابل توجهی از نیاز خانگی را بر طرف نمود. دامنه تغییرات اعتمادپذیری این سامانه ها در دوره پایه بین 0.1 تا 0.7 تخمین زده شد و پیش بینی اعتمادپذیری در دوره های آینده نیز نشان داد که این حدود کاهش خواهد داشت. البته میزان اعتماد به سامانه های آبگیر باران در تأمین بخشی از نیاز خانگی در سناریوی انتشار RCP2.6 به مراتب کمتر از سایر سناریوها تخمین زده شده است همچنین نتایج نشان داد که میزان اعتمادپذیری این سامانهها برای خانوادههای با جمعیت 3 نفر یا بیشتر بادر نظر گرفتن تمامی سطوح پشت بام و احجام تانک ذخیره، حداکثر معادل 60 درصدخواهد بود.

اعتمادپذیری ، تغییر اقلیم ، جمع آوری آب باران ، سناریوهای انتشار، مدل MIROC-ESM