شناسایی و دسته‌بندی الگوهای ذهنی معماران در قضاوت زیبایی‌شناسانه نمای ساختمان‌های مسکونی آپارتمانی با کاربست تحلیل عامل Q

Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 358

This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ATJIK-3-5_008

تاریخ نمایه سازی: 19 اسفند 1399

Abstract:

نمای ساختمان به‌عنوان بخش مهمی از منظر خرد، تأثیر بسیاری بر ادراک زیبایی‌شناسانه افراد از محیط شهری دارد. این امر لزوم توجه پایه‌ای به آن در فرآیند خلق اثر معماری را یادآور می‌شود. هریک از این نماها توسط معماران و طراحانی با الگوی ذهنی متفاوت طراحی شده و حاصل آن، شکل‌گیری جلوه بصری و هویت کنونی شهر است. به دنبال این موضوع، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و دسته‌بندی ویژگی‌های فرمی (کالبدی) موثر بر ادراک زیبایی‌شناسانه نمای ساختمان‌های مسکونی- آپارتمانی و تعیین الگوهای ذهنی غالب در میان متخصصین حوزه معماری در خصوص ارزیابی زیبایی‌شناسانه نما انجام گرفته‌است. روش پژوهش بر حسب هدف بنیادی، به لحاظ ماهیت پژوهش اکتشافی و از حیث گردآوری داده‌ها، توصیفی- پیمایشی است و به‌طور کل دارای روش پژوهش آمیخته است که از الگوواره پراگماتیسم اخذ می‌گردد. شناسایی عوامل موثر بر زیبایی‌شناسی نما، در سه بخش 1- تحلیل محتوای اسنادی، 2-پیمایش دلفی طی دو مرحله و 3- تحلیل نشانه‌شناختی با بهره‌گیری از ابزار دستور زبان منظر انجام گرفته‌است. در پیمایش دلفی، از میان متخصصین فعال در حوزه آموزش و طراحی معماری، تعداد 12 نفر به شیوه نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب گردید که این حجم نمونه از طریق اشباع نظری در دستیابی به عوامل به‌دست آمده‌است. در گام پیمایش، جهت دست‌یابی به الگوهای ذهنی افراد متخصص، در نهایت پرسشنامه حاصل از 3 بخش طرح شده در میان ۲۰ نفر از آنان توزیع گردید. با انجام تحلیل عامل کیو به‌عنوان روشی برای تشخیص و گزارش الگوهای ذهنی افراد که با استفاده از نرم افزار SPSS- 22 انجام یافت، مشخص گردید که در میان متخصصین چهار الگوی ذهنی غالب شامل دیدگاه جزنگر (جزئیات کاربردی)، جزنگر (جزئیات تزئینی)، کل‌گرا (ساختارمحور) و کل‌گرا (قاعده‌ محور) در هنگام قضاوت زیبایی‌شناسانه نما وجود دارد. کاربست این الگوها که می‌توان آنها را مولدهای ثانویه حاصل از آموزش (اعم از دانشگاهی و محیطی) و شخصیت افراد دانست، می‌تواند عوامل پردازشگر نهایی در فرایند طراحی و دستیابی به محصول معماری و ارزیابی زیبایی‌شناسانه آن باشد.

Authors

فاطمه جم

دانشجوی دکترای معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

حمیدرضا عظمتی

استاد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

عبدالحمید قنبران

دانشیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

بهرام صالح صدق پور

دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • احمدی، فرشته.، شیرازی، اکرم، و رفیعیان، محسن. (۱۳۹۶). بررسی نقش ...
  • اصغری، محمد، و حاجی‌زاده، ابراهیم. (۱۳۹۰). روش‌ها و تحلیل‌های آماری ...
  • بنتلی، ای. ین. (۱۳۸۹). محیط‌های پاسخده: کتابی راهنما برای طراحان ...
  • پاکزاد، جهانشاه. (۱۳۸۲). پدیدار شناسی نمای ساختمان­های مسکونی و سیر ...
  • پاکزاد، جهانشاه.، قاسمی، مروارید، ترکزاد، نغمه.، و ترابی، مرضیه. (۱۳۹۳). ...
  • پورجعفر، محمدرضا، و علوی بالمعنی، مریم. (۱۳۹۱). ویدئو اکولوژی: بوم­شناسی ...
  • تاکانه، یوشیو، و فرگوسن، جرج. ندرو. (۱۳۹۰). تحلیل آماری در ...
  • توسلی، محمود. (۱۳۷۶). طراحی شهری در بخش مرکزی تهران. تهران: ...
  • حبیبی، امین. (۱۳۹۵). زیبایی محیطی؛ سهم    شاخص­های زیبایی محیط در ...
  • خاکزند، مهدی، محمدی، مریم، جم، فاطمه، و آقابزرگی، کوروش. (۱۳۹۳). ...
  • خنیفر، حسین، و مسلمی، ناهید. (۱۳۹۵). اصول و مبانی روش­های ...
  • داندیس، دونیس. ا. (۱۳۸۳). مبادی سواد بصری (مسعود. سپهر، مترجم.). ...
  • زرین، لیلا. (۱۳۸۹). نماهای شهری. پیام مهندس، شماره۵۲: ۳۸-۳۴. ...
  • سهرابیان، گودرز، و حبیب، فرح. (۱۳۹۴). تبیین  مولفه­های زیبایی شناختی ...
  • طاهباز، منصوره. (۱۳۸۲). زیبایی در معماری. صفه، شماره ۳۷: 97-75. ...
  • طباطبایی، ملک. (۱۳۹۰). جداره‌های شهری و نقش آن­ها در کیفیت ...
  • طبیبیان، منوچهر. (۱۳۸۵). دستورالعمل های ارزیابی منظر و آثار بصری. ...
  • عطارد، فرانک، و کاشی، حسین. (۱۳۹۶). عناصر تشکیل­دهنده نما و ...
  • کسروی، رضا. (۱۳۹۶). از زیبایی­شناسی تا       زیبایی­شناسی نمای ساختمان­های مسکونی ...
  • کریمی آذری، امیررضا، و صفرنژاد، مهسا. (۱۳۹۵). شناسایی مولفه­های عینی ...
  • گروتر، یورگ. کورت. (۱۳۸۳). زیبایی شناسی در معماری (جهانشاه. پاکزاد ...
  • لنگ، جان. (۱۳۹۴). آفرینش نظریه معماری: نقش علوم رفتاری در ...
  • مسعود، محمد، مدنی، فروغ، و تدین، بهاره. (۱۳۹۲). دستیابی به ...
  • موسوی سروینه باغی، الهه سادات، و صادقی، علیرضا. (۱۳۹۵). ارائه ...
  • مهدوی‌نژاد، محمدجواد، و نیکودل، فهیمه. (۱۳۹۴). تعامل زیبایی بصری و ...
  • ویتروویوس. (۱۳۹۱). ده کتاب معماری (ریما. فیاض، مترجم.). تهران: دانشگاه ...
  • ویتیک، آرنولد. (۱۳۸۵). مبانی زیبایی­شناسی در محیط شهری. جستارهای شهرسازی، ...
  • هدمن، ریچارد، و یازوسکی، اندرو. (۱۳۹۰). مبانی طراحی شهری (راضیه. ...
  • Akalin, A., Yildirim, K., Wilson, C., & Kilicoglu, O. (2009). ...
  • Alkhresheh, M. M. (2012). Preference for void-to-solid ratio in residential ...
  • Askari, A. H. (2009). Influence of building façade visual elements ...
  • Aydin, C. C. (2014). Designing building façades for the urban ...
  • Bell, S. (2012). Landscape: pattern, perception and process: Routledge. ...
  • Devlin, K. (1990). An examination of architectural interpretation: architects versus ...
  • Ghomeshi, M., & bin Mohd Jusan, M. (2013). Investigating different ...
  • Ghomeshi, M., Nikpour, M., & bin Mohd Jusan, M. (2012). ...
  • Gifford, R., Hine, D. W., Muller-Clemm, W., Reynolds JR, D. ...
  • Gifford, R., Hine, D. W., Muller-Clemm, W., & Shaw, K. ...
  • Gjerde, M. (2010). Visual aesthetic perception and judgement of urban ...
  • Greene, S. (1992). Cityshape Communicating and Evaluating Community Design. Journal ...
  • Huston, J. P., Nadal, M., Mora, F., Agnati, L. F., ...
  • Ilbeigi, M., & Ghomeishi, M. (2017). An assessment of Aesthetics ...
  • Janssens, J. (2013). Facade Colours-not just a Matter of Personal ...
  • Karimimoshaver, M., Sajjadzadeh, H., & Vahdat, S. (2016). Measurement of ...
  • Kirk, U., Skov, M., Christensen, M. S., & Nygaard, N. ...
  • Krier, L. (1992). Leon Krier: Architecture and Urban Design, 1967-1992. ...
  • Lindal, P. J., & Hartig, T. (2013). Architectural variation, building ...
  • Massaro, D., Savazzi, F., Di Dio, C., Freedberg, D., Gallese, ...
  • Mayall, K. (2002). Landscape Grammar. ...
  • Montañana, A., Llinares, C., & Navarro, E. (2013). Architects and ...
  • Moughtin, C. (2007). Urban design: street and square: Routledge. ...
  • Nasar, J. L. (1989). Symbolic meanings of house styles. Environment ...
  • Nasar, J. L. (1994). Urban design aesthetics: The evaluative qualities ...
  • O'connor, Z. (2006). Bridging the gap: Facade colour, aesthetic response ...
  • O'Connor, Z. (2011). Façade colour and judgements about building size ...
  • Smith, P. F. (1976). A Psychological Model for Aesthetic Experience. ...
  • Stamps III, A. E. (1994). A Study in Scale and ...
  • Stamps III, A. E. (1999a). Architectural detail, Van der Laan ...
  • Stamps III, A. E. (1999b). Physical determinants of preferences for ...
  • Steelman, T. A., & Maguire, L. A. (1999). Understanding participant ...
  • Utaberta, N., Jalali, A., Johar, S., Surat, M., & Che-Ani, ...
  • Vukmirovic, M., Vanista Lazarevic, E., & Maric, J. (2015). A ...
  • Windle, P. E. (2004). Delphi technique: assessing component needs. Journal ...
  • نمایش کامل مراجع