عماد افروغ - استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
احمد اولیایی - دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران. (نویسنده مسئول)

هدف پژوهش حاضر بررسی عدالت فرهنگی از نگاه علی(ع) بوده و به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام شده است. برای کشف دیدگاه حضرت علی(ع) در مورد عدالت فرهنگی، ابتدا عدالت و فرهنگ از منظر ایشان تبیین شده و در گام بعد نگاه ایشان به فرهنگ از مسیر شناخت ضد (تعرف الاشیاء به اضدادها) بر مبنای رویکرد تبارشناختی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد، عدالت فرهنگی در سیره‌ی امیرالمؤمنین(ع) برپایه‌ی مقدماتی شامل: عدالت یعنی اعطای کل ذی حق حقه؛ حقی که مردم بر گردن حضرت دارند، اقامه‌ی سیره‌ی رسول خداست؛ سیره و فرهنگ نبوی در مقابل فرهنگ جاهلی است. بنابراین، عدالت فرهنگی در سیره‌ی علی(ع)یعنی تقابل با فرهنگ جاهلیت از مسیر اعطای حقوق فرهنگی. حقوق فرهنگی در فرهنگ علوی نیز شامل: حق آزادی مذهب، حق آزادی بیان، حق تعلیم و تعلم (آموزش)، حق مشارکت فرهنگی، حق آزادی فرهنگی، حق بهره از میراث فرهنگی و حق استفاده از رسانه می‌باشد.

عدالت فرهنگی, سیره‌ی سیاسی امام علی(ع), حقوق فرهنگی, فرهنگ جاهلیت, فرهنگ علوی