احمد کیخا - Ph.D. student of Economics and Finance Management of Higher Education, University of Tehran, Tehran, Iran. E-mail: ahmadkeykha@ut.ac.ir
مژگان محمدی مهر - Corresponding Author) Associated Professor of Paramedical Faculty, AJA university of Medical Sceinces, Tehran, Iran E-mail: M.mohammadimehr@ajaums.ac.ir

مقدمه: با ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه های اخیر دریچه جدیدی فراروی انسا نها گشوده شده است که تمامی ابعاد زیستی او را فرا گرفته و دگرگونی های بسیاری را در حوزه آموزش و یادگیری به وجود آورده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی چگونگی تغییرات ایجاد شده در نحوه یادگیری فراگیران در اثر رشد و پیشرفت فناور یها می باشد. رو شها: این پژوهش، از نوع مروری نظامند می باشد که جهت گردآوری اطلاعات از موتورهای جستجوگر و پایگاه داده های معتبر و مطالعات کتابخانه ای در کتب و مقالات علمی منتشر شده استفاده شد. در این راستا، کلید واژ ههای: فناوری اطلاعات و ارتباطات، یادگیری از راه دور، مکاتبه ای، یادگیری الکترونیکی، سیار، برخط، تلفیقی مورد جستجو قرار گرفتند. و در طی این فرایند 160 منبع در بازه زمانی 1380 تا 1397 - 2000 تا 2018 انتخاب و پس از بررسی مجموعا 101 منبع مورد استفاده قرارگرفت. یافت هها: با کاوش در سیر تکاملی یادگیری به فراخور رشد فناوری ها به سنخ شناسی یادگیری ها پرداخته شد. در ابتدا یادگیری در پارادایم چهره به چهره )سنتی( صورت م یگرفت پس از آن رشد فناور یها به شکل گیری یادگیری از راه دور انجامید که خود به به دو بخش آموزش مکاتبه ای و یادگیری الکترونیکی تقسیم بندی می شود. یادگیری الکترونیکی نیز در دو زیرشاخه یادگیری سیار و برخط دسته بندی می شود. در مرحله بعد با رشد فناور یها، یادگیری تلفیقی به وجود آمد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، رشد فناور یها با توجه به ناکارآمدی روش های سنتی آموزش سبب شکل گیری رویکردهای نوین یادگیری شده است. از این رو، در پارادیم سنتی یادگیری که شکل غالب نظام دانشگاهی ما می باشد حاکمیت تدریس سنتی نقد شد. در گام بعدی با استفاده از فراتحلیل مزایا و موانع بکارگیری یادگیری الکترونیکی در ساختار آموزش عالی ایران تحلیل شد. در آخرین حلقه یادگیری احصاء شده از رشد فناوری ها، یادگیری تلفیقی جای دارد که از طریق ترکیب تجربه حضور در کلاس و کاربست فناوری حاصل می شود.

education, learning, information technology, communication, آموزش, یادگیری, فناوری اطلاعات و ارتباطات