عباس صاحبقدم لطفی - استاد گروه بیوشیمی بالینی ، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس

عناصر معدنی اعم از عناصر ضروری فیزیولژیکی و یا عناصر ضروری فارماکولژیکی و نیز عناصر معدنی از که نظر سلامت سمی محسوب می شوند دارای عملکردها و نقش های متفاوت و مهمی هستند از جمله نقش ساختاری، کوفاکتوری، الکترولیتی، مؤثر در پتانسیل عمل بویژه در قلب ،همچنین کارهای ویژه مثلا آهن در هموگلوبین بعنوان ناقل اکسیژن یا کلسیم و فسفر در استخوان سازی، نقش تغذیه ای و رشد و غیره را می توان نام برد و البته عمده این عناصر دارای یک دوز اپتیمم هستند که غلظت مؤثر آنها در سلامتی و ایفای نقش بیولژیک است و محدوده های پایین تر از آن امکان کمبود آن عنصر و غلظت های بالاتر از آن امکان سمیت آنرا در بدن انسان فراهم می کند. دیدگاه جدید که در این نوشتار روی آن تمرکز شده به همه عناصر معدنی چه ضروری و چه سمی از دریچه ای دیگر می نگرد و آن نقش این عناصر در فرآیند بسیار مهم آنژیوژنز و تأثیر آنها در تنظیم و عملکرد رگها می باشد. اخیرا فرآیند آنژیوژنز مورد توجه خاص محققین قرار گرفته و مقالاتی که در این زمینه منتشر شده بقدری متنوع بوده و از اهمیت بسیار زیاد این فرآیند در بیماریها و سلامت سخن گفته شده، تا حدی که برخی عقیده دارند تحقیقات روی این فرآیند نگرش ما به اتیولوژی بیماریها و متعاقب آن درمان بیماریها را با یک تحول روبرو خواهد کرد. این محققین می گویند اگر بتوانیم بالانس آنژیوژنز را تغببر دهیم آنگاه میتوانیم نوسازی و ترمیم بافت را نیز تغییر داده و براین مبنا التیام زخم و تشکیل بافت طبیعی را تسریع بخشیم. در این مقاله تلاش خواهد شد فرآیند آنژیوژنز و کنترل آن و نیز عوامل مؤثر بر عملکرد عروق با توجه به اهمیت فوق العاده آن در بیماریها و درمان بیان شده و پس از بررسی تأثیر اجمالی برخی عناصر علت مسمومیت برخی عناصر معدنی از جمله : سرب ، طلا، جیوه و سیلیکون را از دیدگاه جدید بررسی می کنیم.

عناصر معدنی، آنژیوژنز، هموگلوبین، کلسیم