مژگان مجیدی - کارشناس ارشد پژوهش هنر (دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز،دانشکده

ایرانیان در طول تاریخ تمدن با آگاهی و دقت عمل خاص خود توانسته اند در تولیدات هنری خویش آثار منحصر به فرد پدید آورند که ملهم از شرایط محیط طبیعی و فرهنگی زندگی آنان است.دستبافته های عشایری به عنوان هنر قومی و قبیله ای قلمداد می شوند و در خوانش نظام نشانه شناسی این قوم نقش تعیین کننده ای دارد،هر نقش در یک دستبافته عشایری می تواند نمایی از دنیای درون ایل و زبان تصویری برای زندگی او باشد،خطوط زیگزاگ نماد کوهای محل سکونت آنهاست و خطوط مارپیچ نشان از رودها،گاهی لوزی های چهار قسمتی نمادی از چرا گاههای دام است.دستبافته های عشایری نمونه کاملی از هنر قومی است و بررسی عوامل تاثیر گذار بر پیدایش این نقوش متشکل از عوامل محیط طبیعی شامل عناصر جغرافیایی مانند توپوگرافی(پستی و بلندی)،اقلیم و ....و عوامی محیط فرهنگی شامل تشکل های خانوادگی ،آداب و رسوم و فرهنگ هر ایل می باشد از موضوعات این تحقیق هستند و هدف مورد نظر این پژوهش،بررسی این عوامل تاثیر گذار بر پیدایش نقوش دستبافته های عشایر دوایل بختیاری و شاهسون است و مهمترین نتایج به دست آمده به شرح زیر است،دستبافته های آنان از تمام جهات با سنت و فرهنگ کوچ نشینی هماهنگی دارد،در محیط طبیعی اطراف آنان حیوانات و جغرافیا و در بخش محیط فرهنگی اعمال جادویی و تشکل خانوادگی بیشترین تاثیرات را داشته اند.

عشایر، دستبافته، هنر قومی، عوامل طبیعی، جغرافیا