حمید جلیلوند - دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مریم نیک نژاد - دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمد حجازیان - دانشجوی دکتری مهندسی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

یکی از ابزارهای اعمال مدیریت در جنگل که تأثیر مستقیم بر خصوصیات کمی و کیفی آن دارد، نشانه­گذاری است. به‌منظور ارزیابی تأثیر عوامل فیزیوگرافی شکل زمین و جاده بر نشانه­گذاری درختان برای بهره­برداری، در طرح جنگل­داری سری دو از بخش هفت طرح­های جنگل­داری شرکت نکاچوب استان مازندران از الگوی رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. بدین منظور در قطعه ‌نمونه­ای به مساحت 215 هکتار با استفاده از سیستم موقعیت‌یاب جهانی، اقدام به برداشت موقعیت درختان    نشانه­گذاری شد سپس با استفاده از این نقاط و مدل رقومی ارتفاع منطقه مورد مطالعه نقشه‌های درختان نشانه­گذاری شده، ارتفاع از سطح دریا، جهت شیب و درصد شیب، خاک منطقه و نقشه فاصله از جاده در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. جهت درک ارتباط هر یک از عوامل با نشانه­گذاری درختان از الگوی چندگانه خطی استفاده شد، به‌طوری‌که نقشه‌های عوامل ذکرشده به عنوان متغیر مستقل و نقشه موقعیت درختان نشانه­گذاری شده به‌عنوان متغیر وابسته وارد مدل رگرسیونی گردید. نتایج حاصل از مدل نشان داد که نشانه­گذاری درختان منطقه در مناطق با ارتفاع کم و مناطق با شیب ملایم و پایین با خاک­های عمیق و در جهات شمالی و شرقی و در نزدیکی جاده­های جنگلی بیشتر از مناطق دیگر می­باشد. نشانه­گذاری درختان تحت تاثیر برخی عوامل فیزیوگرافی انجام می­شود و عواملی مانند شیب یا نزدیکی به جاده باعث شود تا نشانه­گذار تمایل به دخالت در این مناطق داشته باشد و از دخالت در مناطق با شیب بیشتر یا دور از جاده پرهیز نماید که این موضوع باعث دور شدن از هدف دخالت در تمام سطح جنگل و عدم اصلاح متوازن ساختارجنگل می­شود.

نشانه گذاری, رگرسیون چندگانه خطی, عوامل فیزیوگرافی, استان مازندران