رضا عربی طبقده - اتحادیه صنعت دامپروری استان مازندران
مهدی بهاری - کارشناس اتحادیه صنعت دامپروری مازندران
محمدرضا صادقی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری-برنامه و بودجه

سابقه و هدف: در سال‌های اخیر بسیاری از کشورها و سازمان‌های نظارتی از جمله اتحادیه اروپا استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و محرک‌های رشد را در تغذیه دام ممنوع کردند، از این رو، یافتن جایگزین مناسب برای این ترکیبات در تغذیه دام به‌ویژه دام‌های پرواری ضروری به نظر می‌رسد. مکمل‌های سین‌بیوتیکی (مخلوطی از پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها) با اثر کنش‌افزایی باعث کاهش جمعیت میکروب‌های بیماری‌زای دستگاه گوارش و بهبود عملکرد حیوان میزبان می‌شوند. مکمل‌های پروبیوتیک، پری‌بیوتیک و سین‌بیوتیک می‌توانند گزینه‌های قابل بحثی برای جایگزینی با آنتی‌بیوتیک‌ها و محرک‌های رشد باشند. با توجه اثرات موثر این افزودنی‌های مفید روی عملکرد رشد دام‌های پرواری، این پژوهش برای بررسی اثر سطوح مختلف مکمل سین‌بیوتیک بایومین ایمبو در جیره بر عمکرد رشد، قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی و برخی فراسنجه‌های خونی بره‌های پرواری انجام شد. مواد و روش‌ها: برای انجام این پژوهش تعداد 24 رأس بره پرواری آمیخته زل با میانگین سن 55/0±5 ماه و میانگین وزن اولیه 2±26 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملاً تصادفی به مدت 90 روز مورد بررسی قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی شامل تیمار شاهد (بدون افزودن مکمل سین‌بیوتیک) و تیمارهای حاوی 2، 4 و 6 گرم مکمل سین‌بیوتیک به ازای هر رأس بره در جیره مصرفی روزانه بودند. مکمل سین‌بیوتیک مورد استفاده بایومین ایمبو که شامل باکتری انتروکوکوس فاسیوم و فروکتوالیگوساکارید و عصاره جلبک دریایی بود. خوراک روزانه به صورت جیره کاملاً مخلوط در دو نوبت اختیار دام‌ها قرار گرفت و مقدار مصرف ثبت شد. وزن‌کشی هر 14 روز با رعایت 12 ساعت محرومیت از خوراک و آب انجام شد. اندازه‌گیری قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی در روزهای پایانی آزمایش و نیز بررسی صفات لاشه و فراسنجه‌های خونی در روز 90 آزمایش انجام شد. یافته‌ها: نتایج عملکرد رشد بره‌های آزمایشی نشان داد که تفاوت آماری معنی‌داری بین تیمارهای آزمایشی در افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی وجود داشت (05/0>P). افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی در تیمار حاوی 6 گرم مکمل سین‌بیوتیک به طور معنی‌داری بهبود یافت. نتایج قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی جیره‌های آزمایشی نشان داد که تفاوت آماری معنی‌داری در ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی بین تیمارهای آزمایشی در وجود داشت (05/0>P). تیمار حاوی 4 گرم مکمل سین‌بیوتیک دارای بیشترین قابلیت هضم ظاهری ماده خشک و تیمار حاوی 6 گرم مکمل سین‌بیوتیک دارای بالاترین قابلیت هضم ظاهری الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی بودند. نتایج صفات لاشه بره‌های آزمایشی در پایان آزمایش نشان داد که تفاوت آماری معنی‌داری بین تیمارهای آزمایشی وجود نداشت. نتایج برخی فراسنجه‌های خونی در پایان آزمایش نشان داد که تفاوت آماری معنی‌داری در سطوح گلوکز و نیتروژن اوره خون بین تیمارهای آزمایشی وجود داشت (05/0>P). تیمار حاوی 4 گرم مکمل سین‌بیوتیک به ترتیب دارای بیشترین سطح گلوکز خون و تیمار شاهد دارای بیشترین سطح نیتروژن اوره خون بودند. نتیجه‌گیری: نتیجه کلی تحقیق نشان داد که افزودن مکمل سین‌بیوتیک بایومین ایمبو در سطح 6 گرم در جیره سبب بهبود افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی شد. همچنین بهبود در قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی با مصرف سطوح 4 و 6 گرم مکمل سین‌بیوتیک بایومین ایمبو مشاهده شد.

بره پرواری, عملکرد رشد, فراسنجه‌های خونی, مکمل سین‌بیوتیک