حبیب اله سلامی - دانشگاه تهران
عمران طاهری ریکنده - دانشگاه تهران

آنچه به عنوان اصل راهبردی در مسیر توسعة پایدار مطرح است، ایجاد توازن میان سیاست‌های توسعه و وضعیت منابع پایه موجود کشور می‌باشد. از این‌رو برای مدیریت بهینة منابع آب و سازگار نمودن سیاست‌های استفاده از زمین‌های زراعی با وضعیت منابع موجود استان‌های کشور، دسترسی به اطلاعات مربوط به وضعیت امنیت آبی استان‌های مختلف بر حسب فاکتورهای فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی ضروری می‌باشد. پژوهش حاضر به دنبال سنجش وضعیت امنیت آبی کشور با استفاده از شاخص فقر آبی می‌باشد. برای این منظور با استفاده از اطلاعات و آمار اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی در طول دوره 1387-1394 و به کارگیری شاخص فقر آبی به ارزیابی سطح امنیت آبی استان‌های ایران پرداخته شده است. بر اساس شاخص فقر آبی محاسبه شده برای استان‌های مختلف کشور، استان‌های سیستان و بلوچستان، قم، کرمان، هرمزگان و گلستان با ناامنی آبی شدید و استان‌های تهران و گیلان نیز با امنیت آبی ضعیف روبرو می‌باشند. همچنین پنج استان آذربایجان شرقی، زنجان، سمنان، کرمانشاه و لرستان در طبقة امنیت آبی بالا و پنج استان بوشهر، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان و مرکزی در طبقة امنیت آبی کامل می‌باشند. از آنجا که ریشه فقر آبی موجود در استان‌های مختلف متفاوت می‌باشد، پیشنهاد می‌شود برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت امنیت آبی در کشور برنامه‌ریزان بخش آب، برای نجات هر یک از استان‌های کشور بر روی عواملی که در این مطالعه برای هر یک از استان‌ها مشخص شده است، تمرکز نمایند.

امنیت آبی, شاخص فقر آبی, ایران