مهسا نکته سنج اول - موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی
منیرالسادات شاکری - موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی

بیوسورفکتانت‌ها و بیوامولسیفایر‌ها ترکیبات فعال سطحی هستند که در مقادیر بسیار ناچیز باعث کاهش کشش سطحی آب، به میزان قابل توجهی می گردند. بطور کلی میکروارگانیسم‌ها طیف وسیعی از بیوسورفکتانت‌ها را سنتز می‌کنند. این ترکیبات بر اساس وزن مولکولی، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و نحوه فعالیت‌ طبقه‌بندی می‌شوند.‌ فسفاتیدیل کولین که یکی از عمده‌ترین اجزاء تشکیل دهنده لسیتین تجاری می‌باشد، مهم‌ترین فسفولیپید غشایی در یوکاریوت‌ها است و می‌تواند توسط هر یک از دو چرخه‌‌ متیلاسیون یا CDP-کولین سنتز شود. بسیاری از پروکاریوت‌ها فاقد فسفاتیدیل کولین هستند، اما در غشای برخی از باکتری‌ها مقادیر قابل توجهی از این ماده یافت می‌شود. بدلیل اهمیت زیاد لسیتین در صنعت غذا و پزشکی، مطالعات در مورد اجزاء تشکیل دهنده لستین یعنی فسفاتیدیل‌کولین و فسفاتیدیل‌سرین امروزه هم ادامه دارد. شناخت مسیرهای بیوسنتز ترکیبات فسفاتیدیل‌کولین به ویژه در باکتری‌ها، اهمیت زیادی در تولید بهینه این متابولیت‌های میکروبی دارد. در این مطالعه، ساختار، عملکرد بیوشیمیایی و نیز مسیرهای بیوسنتز بیوسورفکتانت‌ها در باکتری‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و به تکنولوژی تولید و کاربردهای مهم آنها اشاره می‌گردد.

فسفاتیدیل کولین, لسیتین, بیوامولسیفایر, متابولیت‌های باکتریایی