محمد رضا نصیری - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
محمدسعید جبل عاملی - استاد، دانشکده صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
علیرضا علی احمدی - استاد، دانشکده مهندسی پیشرفت، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

تحلیل محتوای کیفی به عنوان یکی از روش های تحقیق کیفی، مجموعه ای از تکنیک های مورد استفاده برای تحلیل داده های متنی و روشن کردن آن ها است. در ادبیات موضوعی، فرآیندهای متعددی برای پیاده سازی این روش، معرفی شده است به نحوی که تنوع و تعدد مراحل و گام های استفاده شده، انتخاب فرآیند تحلیل محتوای کیفی مناسب را مشکل نموده است. با توجه به مشاهده نشدن مطالعه ای که به بررسی و جمع بندی فرآیندهای مختلف و مراحل آن ها پرداخته باشد در این مقاله، ضمن معرفی و بررسی برخی از مهم ترین فرآیندهای معرفی شده، با جمع بندی و انجام اصلاحاتی در مراحل استفاده شده، چارچوب فرآیندی بهبودیافته ای برای پیاده سازی تحلیل محتوای کیفی ارائه شده است. به منظور ارائه چارچوب فرآیندی بهبودیافته از روش فراتلفیق استفاده شده است. چارچوب فرآیندی پیشنهادی که از شش مرحله اصلی و شانزده گام فرعی تشکیل شده است در مقایسه با فرآیندهای متداول از مزایایی چون برخورداری از مراحل و گام های مفید استفاده شده در فرآیندهای قبلی، حذف گام های غیرضروری، ترتیب و توالی شفاف تر و مشخص تر مراحل و گام ها و درنهایت ایجاد روابط دوطرفه و امکان ارائه بازخورد در بین مراحل بهره می برد که موجب افزایش تسهیل، انعطاف پذیری و قابلیت اطمینان فرآیند و یافته های آن شده است. در ادامه، به عنوان یک مطالعه موردی، در فرآیند تدوین برنامه ریزی راهبردی دانشگاه پیام نور ، در مرحله تدوین ارکان جهت ساز، با استفاده از چارچوب بدست آمده، به تحلیل اسناد بالادستی پرداخته شده و نتایج بدست آمده که مورد تایید تیم خبرگان و کارشناسان مرتبط قرار گرفته، ارائه شده است.

تحلیل محتوای کیفی, روش فراتلفیق, برنامه ریزی راهبردی, تحلیل اسناد بالادستی, تدوین ارکان جهت ساز