سمیرا کیانی - کارشناس ارشد، گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
پروانه سموئی - استادیار، گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

 این پژوهش، یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته اقلام دارویی شامل یک دارو­سازی، مرکز توزیع، مرکز بازیافت و تعدادی داروخانه مدنظر است که در آن دو نوع مسیریابی انجام می­گیرد. نوع اول شامل مسیریابی وسایل نقلیه بین مرکز توزیع و داروخانه­هاست و نوع دوم به مسیریابی وسایل نقلیه مرکز بازیافت و کلیه مراکز مرتبط می­گردد. در این مسئله داروهای یخچالی و غیریخچالی در نظر گرفته شده است که مرکز توزیع می­تواند با توجه به میزان تقاضا­های متفاوت برای دوره­های متفاوت تخفیفاتی را در نظر بگیرد. علاوه بر این، مرکز توزیع دارو می­تواند به دلایلی نظیر وقوع بحران­هایی مثل زلزله، سیل و ... یا شیوع بیماری­های مسری همچون کرونا از طریق اجاره انبارهای بیشتر، ظرفیت خود را افزایش دهد. همچنین، این مسئله شامل دو هدف حداقل کردن هزینه­ها و کاهش میزان آلایندگی­های زیست‌محیطی ناشی از انتشار دی­اکسید کربن است. مسئله موردنظر در بعد کوچک با روش اپسیلون محدودیت و در بعد بزرگ با دو الگوریتم هیبریدی فرا­ابتکاری به نام­های فوردیس­وبستر- ژنتیک مرتب­سازی نامغلوب نوع 2(NSGAII-FW) و شبیه­سازی تبرید چند­هدفه (MOSA) حل شده است و توسط معیارهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. لازم به ذکر است که الگوریتم هیبریدی فرا­ابتکاری NSGAII-FW برمبنای الگوریتم ابتکاری فوردیس وبستر برای مسائل موجودی و الگوریتم فراابتکاری ژنتیک مرتب­سازی نامغلوب نوع 2 (معمولاً مناسب برای مسائل چند­هدفه) ابداع شده است. نتایج محاسباتی و مقایسات نشان می­دهند که الگوریتم NSGA II-FWکاراتر از الگوریتم MOSA است.

زنجیره تامین حلقه بسته, تخفیف, بازیافت-مسیریابی-موجودی, اپسیلون محدودیت, NSGAII-FW, MOSA