زهرا شریفی نیک - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمود فغفور مغربی - استاد گروه مهندسی عمران دانشگاه فردوسی مشهد

نقشه های سیلاب بر مبنای رویکردهای قطعی بهعنوان ابزاری مهم در تصمیم گیری برای به حداقل رساندن تلفات ناشی از سیل نقش عمدهای دارند. اما روند ایجاد نقشه های سیلاب تحت تأثیر عدم قطعیت داده (مانند دبی جریان)، عدم قطعیت پارامتر (زبری مانینگ) و رویکرد مدلسازی (یک بعدی یا دوبعدی) قرار دارد که متأسفانه رویکردهای قطعی به صراحت آنها را درنظر نمی گیرند. این پژوهش به بررسی تأثیر عدم قطعیت زبری و دبی بر ارتفاع سطح آب پرداخته و میزان خطای آن با استفاده از روش تحلیل عدم قطعیت مونتکارلو و GLUE به کمک مدل HEC-RAS ارزیابی میشود. نتایج نشان میدهد ترکیب عدم قطعیت ناشی از زبری و دبی منجر به ایجاد پهنای باند بیشتر عدم قطعیت ارتفاع سطح آب میشود. کاهش باند عدم قطعیت در روش GLUE با توجه به تشخیص مجموعه پارامتر قابل قبول نسبت به روش مونت کارلو نیز نشان داد میتوان مقادیر خطا و درنتیجه تغییرات ارتفاعی سطح آب را با انتخاب زبری و دبی از دامنه بهینه ارائه شده کاهش داد. مقایسه توزیع پیشین و پسین زبری کاربری مختلف نیز حاکی از حساسیت بیشتر زبری کانال نسبت به سیلابدشت و ناحیه مرتع و زراعی است. لذا تغییرات بیشتر در زبری کانال و افزایش آن منجر به افزایش ارتفاع سطح آب خواهد شد.

عدم قطعیت، زبری مانینگ، دبی سیلاب، شبیه سازی مونت کارلو، روش GLUE