طراحی معماری دادۀ سیستم نظارتی بیماری کووید-19: یک مرور نظام‌مند

مقدمه: مدیریت و کنترل بیماری‌های مشمول گزارش چالش‌برانگیز است؛ زیرا این بیماری‌ها شامل طیف وسیعی از بیماری‌های عفونی می‌‌شوند که نیازمند گزارش‌‌دهی صحیح و به‌موقع هستند؛ ازاین‌رو به‌منظور غلبه بر این محدودیت‌ها، وجود یک سیستم اطلاعات منسجم در سطوح مختلف با استفاده از اصول معماری دقیق، برای مدیریت مؤثر داده‌های بیماری ضروری است؛ بنابراین، هدف مطالعۀ حاضر‌‌، شناسایی الزامات اصلی معماری داده‌ای موردنیاز برای مدیریت مؤثر و بهینۀ بیماری کووید-19 و طراحی الگوی معماری دادۀ نظام مراقبتی آن است. مواد و روش‌ها: مطالعۀ حاضر‌‌ یک بررسی مروری از نوع نظام‌مند بود که در سال 2020، به‌واسطۀ جستجوی جامع در منابع اینترنتی و پایگاه‌های اطلاعاتی انجام شد. جستجو در پنج پایگاه دادۀ منتخب شامل Web of Science، Science direct، Scopus، PubMed و موتور جستجوی Google scholar، به‌منظور شناسایی معیارهای طراحی معماری دادۀ بیماری کووید-19 از راه تعریف فرمول جستجو، اعمال معیارهای ورود و خروج، تنظیم فیلترهای جستجویی و سپس شناسایی مقالات مرتبط صورت گرفت؛ سپس موارد معرف اجزای معماری دادۀ بیماری کووید-19 از مقالات استخراج و در کلاس‌های مطلوب جایگذاری شدند. درنهایت، از نتایج به‌‌دست‌‌آمده، الگوی معماری سیستم نظارتی بیماری بصری‌‌سازی شد. یافته‌های پژوهش: از مجموع 398 مطالعه بازیابی‌‌شده، تعداد 27 مقاله معیارهای ورود به مطالعه را برآورده ساختند. یافته‌های به‌‌دست‌‌آمده از بررسی مقالات انتخابی، در پنج کلاس اصلی شامل موارد سازمان‌های درگیر در مدیریت داده (تولیدکنندۀ داده، استفاده‌کنندۀ داده و تصمیم‌‌گیران)، منابع داده‌ای، الزامات اطلاعاتی (شامل 11 کلاس اطلاعاتی و 97 عنصر اطلاعاتی)، استانداردها (محتوا و ساختار) و معیارهای کنترل کیفیت داده دسته‌‌بندی شد. بحث و نتیجه‌گیری: راه‌اندازی معماری دادۀ سفارشی، برای مدیریت بیماری کووید-19 می‌تواند ظرفیت نظام‌های بهداشتی درمانی در پیشگیری از همه‌گیری گستردۀ این بیماری و ارتقای کیفیت درمان، به‌واسطۀ بهبود نظارت‌های بهداشتی به‌موقع و اثربخش، بررسی‌های همه‌گیرشناسی دقیق، کمک به تصمیم‌گیری‌های بالینی و سیاست‌گذاری‌های بهداشتی را ارتقا دهد.  

Keywords:

COVID-19 , Data architecture , Information system , Reportable diseases , Surveillance system , بیماری‌های مشمول گزارش , معماری داده , کووید-19 , سیستم اطلاعات و سیستم مراقبت