عباس عبدلی سجزی - استادیاردانشگاه فرهنگیان اصفهان ایران
سیده مرضیه ری شهری زاده - دانشجوی دکترای تخصصی برنامه درسی دانشگاه آزاد اصفهان میمه،ایران

رویکرد عدالت حدود دو دهه است که به عنوان چارچوبی جامع نگر برای هدایت کاوش های کیفی در حوزه عدالت در آموزش عالی به کار رفته است. به رغم پژوهش های قابل توجه صورت گرفته در این حوزه، هنوز دامنه رویکردهای اساسی مورد نیاز برای تحقق عدالت در دسترسی به آموزش عالی و حین تحصیل دانشگاهی روشن نیست و گستره عوامل تبدیلی مؤثر بر این رویکردها تعیین نشده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی دامنه رویکردهای اساسی،عوامل تبدیلی ، منابع لازم برای دانشجویان و تأثیرات بحران کووید-19 بر آموزش عالی وارائه تعریف روشنی از آنها بود. در این پژوهش با استفاده از روش فراترکیب کیفی به صورت نظام مند پژوهش های منتشرشده در پایگاه های معتبر ملی و بین المللی از سال 2000 تا 2020 میلادی بررسی شد و تعداد 69 مقاله برای مرور اولیه به دست آمد و با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج از مطالعه، تعداد 23 مقاله به صورت تمام متن بررسی شد. تحلیل مقالات مد نظر و مقایسه با مطالعات مشابه نشان داد که به منظور تحقق عدالت در دسترسی و تحصیل دانشجویان در دانشگاه، تأمین شش رویکرد شامل استدلال عملی، تاب آوری آموزشی، همبستگی، داشتن آرزو، داشتن صدا، احترام و کرامت ضروری است. در این خصوص، عوامل گوناگون فردی، اجتماعی و محیطی اثرگذار هستند که لزوم توجه دانشگاه را به تفاوت های دانشجویان و تنوع نیازهای آنان و همچنین زمینه های اجتماعی بیرون دانشگاه ایجاب می کند.

آموزش عالی ، بحران کووید-19، رویکرد عدالت ، عدالت آموزشی