عبدالرسول فروتن - استادیار پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی «سمت»

علاوه ‌بر رشته‌هایی که در مقاطع مختلف، به‌ویژه کارشناسی، برای آموزش زبان‌ها و ادبیات خارجی در ایران تأسیس شده، رشته‌هایی نیز با عنوان «مترجمی» ایجاد شده است؛ مانند مترجمی زبان عربی، مترجمی زبان انگلیسی، و مترجمی زبان آلمانی. به دلیل اینکه در ترجمه، تسلط بر زبان‌های مبدأ و مقصد ضروری است و در ایران، اصولاً یکی از دو زبان مبدأ یا مقصد برای ترجمه، زبان فارسی است، آشنایی با معیارها و ویژگی‌های زبانی و ادبی فارسی به ‌عنوان زبان مادری اهمیت دارد. در این مقاله، پس از طرح مهم‌ترین ویژگی‌ها و اطلاعات مربوط به زبان و ادبیات فارسی که دانستن آن برای مترجم ضروری است، به طور خاص، دروس و سرفصل‌های مصوّب رشتة مترجمی زبان عربی معرفی و بررسی می‌شود. برنامة درسی سایر رشته‌های مترجمی نیز در این قالب و با توجه به ناهمگونی‌شان قابل بررسی است. حاصل این پژوهش نمایانگر ناآشنایی برنامه‌ریزان درسی با ویژگی‌های زبان و ادبیات فارسی، اهمیت شناخت آن در ترجمه و نبود مدیریت و نگرش علمی واحد در طراحی سرفصل‌های رشته‌های مترجمی است.

زبان و ادبیات فارسی, زبان مادری, ترجمه, برنامة درسی, مترجمی زبان عربی