ناهید دوستی - کارشناس ارشد حسابداری، فارغ التحصیل دانشگاه غیرانتفاعی باختر ایلام

از دیرباز بالاخص از اوایل نیمه دوم قرن بیستم به بعد در کشورهای پیشرفته و نسبتاً توسعه یافته، پاسخگویی عمومی به عنوان یکی از مسئولیت های اساسی، مورد پذیرش دولت ها، قرار گرفته است. پاسخگویی، سنگ زیر بنای فرآیند گزارشگری مالی در بخش عمومی است. مسئولیت پاسخگویی دولت ها را ملزم می کند که در مقابل ذینفعان خود پاسخگو باشند، زیرا ذینعان حق دارند بدانند و حقایت را به صورت اظهارات علنی و از طریق مذاکرات عمومی با ایشان و نمایندگان دریافت کنند. در همین راستا ارتقای مسئولیت پاسخگویی نیازمن شناسایی ذینفعان و تامین نیازهای اطلاعاتی آن هاست. انتخاب مبنای حسابداری در بخش عمومی به دلیل تأثیر آن بر اطلاعات ارائه شده به استفاده کنندگان بسیار با اهمیت است و با توجه به اهمیت در اختیار داشتن اطلاعات صحیح برای تصمیم گیری، ضرورت وجود سیستم اطلاعات مالی قابل اتکا برای دولت ها بیش از پیش مشخص می شود. ازآن روی که اطلاعات تهیه شده بر مبنای حسابداری نقدی منساب ترین اطلاعات برای تصمیم گیری نیست، سیاست گذاران کشور برای بهبود توان تدوین خط مشی های کلان مالی و اقتصادی نیازمند اطلاعات مالی تهیه شده بر مبنای حسابداری تعهدی هستند. هدف این تحقیق، ارزیابی ظرفیت و قابلیت های مسئولیت پاسخگویی درنظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی مورد بحث قرار می گیرد، نتایج بررسی های به عمل آمده حاکی از این است که در طراحی و استقرار نظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی ایران، ایفای مسئولیت پاسخگویی مالی به طرز صحیح و مبتنی بر مبانی نظری مربوطه مدنظر قرار نگرفته است و عدم توجه به این مهم موجب شده که اطلاعات مربوط به منابع مالی که طبق قانون برای هدف های مشخصی اختصاص یافته، گزارش نشود و اساساً تعداد حساب های مستقل مشخص نیست. لذا بررسی نقش و جایگاه مسئولیت پاسخگویی درنظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی ایران به ویژه در شراطی که تدوین استانداردهای حسابداری بخش عمومی ایران در سال های اولیه تولد خود بسر می برد، ضمن ساده سازی یادگیری و آموزش مفاهیم حسابداری بخش عمومی، می تواند در جهت شناسایی چالش ها و موارد ضعف آن به منظور اصلاح رویه مورد استفاده قرار گیرد.

حسابداری دولتی، مسئولیت پاسخگویی، حسابداری نقدی، حسابداری تعهدی