طیبه کاظمی ابیازنی - دانشجوی دکترای دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
حمیدرضا صفاکیش - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
زهرا مباشر امینی - دانشجوی دکترای دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

شاهنامه فردوسی از جمله آثار ادبی است،که انتقال دهنده فرهنگ به معنای اخصّ آن در حوزه فرهنگی ایران می باشد،زندگی اجتماعی بش ر همچون داستان واره ای است،که سیر تکاملی را ازآغاز تا امروز دربر می گیرد،چگونگی شکل گیری زندگی اجتماعی، موضوعی است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول داشته است، به همین سبب در نوشته ها وداستان ها بدان پرداخته شده است، فردوسی هم مانند دیگر ادیبان به این مسألهتوجه نموده و در شاهنامه اش نگاهی ژرف به آغاز و شکل گیری زندگی اجتماعی دارد، وی عناصر اصلی زندگی اجتماعی را گام به گام بیان کرده و زندگی بشر و پیچیدگی های زندگی اجتماعی را به مرور زمان توصیف نموده است، شاهنامه فردوسی تنها داستان دلاوری های رستم دستان وتنی چند از پهلوانان و شاهان و سرگذشت آنان به صورت داستان های اسطوره ای و تاریخی در قالب شعر در زبان فارسی نیست، بلکه نمودار فرهنگ و تمدن، آداب و رسوم، آیین ها، نهادهای اجتماعی، و اندیشه ی ملتی با تاریخی پر فراز و نشیب می باشد، در مدرسه ی شاهنامه دادگری، خردورزی، راستی، نیکوکاری، وطن دوستی آموزش داده می شود، همچنین کمال مطلوب بشری را در سرتاسر آن می توان یافت، اگر بخواهیم شاهنامه را در یک جمله تعریف کنیم باید بگوییم کتابی است انسانی واخلاقی که بین جسم و روح تعادلی منطقی ایجاد کرده است، هم جسم را با تمام ابعاد مادی آن می پذیرد و هم روح را برای پرواز آسمانی و الهی آماده می کند، در واقع شاهنامه فردوسی اثری فرهنگی، و برآمده از میدان اجتماع می باشد، روش تحقیق در این پژوهش: توصیفی تحلیلی و روش گرد آوری اطلاعات کتابخانه ای است، نگارنده تلاش کرده است تا با استفاده از منابع اصلی و مرتبط به بررسی موضوع بپردازد.

فردوسی، شاهنامه، نهادهای اجتماعی، فرهنگ وتمدن