جلوه های نمادین طبیعت در شعر و نگارگری قرون چهارم و هفتم هجری ( با تاکید بر اشعار منوچهری دامغانی و غزلیات شمس)

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 461

This Paper With 21 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-17-39_009

تاریخ نمایه سازی: 17 فروردین 1400

Abstract:

نمادگرایی به عنوان یکی از ابزارهای بیان تصویری و انتقال مفاهیم، آثار زیادی از نگارگری ایرانی را در صورت و معنا به هم نزدیک کرده است، از سوی دیگر کاربست نماد یکی از آرایه­های ادبی نیز محسوب می­شود. در رهگذر سرودن، آنچه چشم احساس، عاطفه و تخیّل شاعر را بیشتر به­سوی خود جذب می­کند، آفرینش و پهنه و گستره طبیعت است. هنرمند ایرانی در فضایی نمادین به آفرینش می­پردازد؛ نگارگر ایرانی با بهره گرفتن از بستر ارزشمند شعر و ادب فارسی، نه در پی بازنمایی طبیعت ملموس، بلکه به فرانمایی جلوه­های نمادین پرداخته است. منوچهری دامغانی و مولانا محمد جلال الدین بلخی (شمس) از برجسته ­ترین مهم شعرای توصیف­گر طبیعت در ادبیّات فارسی هستند. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی در صدد واکاوی جلوه­های نمادین طبیعت در شعر و نگارگری قرن چهارم و هفتم هجری است. یافته­ های پژوهش نشان می­دهد، کاربرد طیف واژگانی در اشعار منوچهری و مولوی نشان از آن دارد که جهان شعری آن­ها، جهانی سبز و مملاء از نمادهای طبیعت پرور است. نمادپردازی تصویرگری طبیعت در شعر این دو شاعر و نگارگری قرن چهارم و هفتم هجری به صورت زیبایی نمایان است. ابداع و استفاده از عناصر نمادین در نگارگری ایران در قرون چهارم و هفتم هجری، صورت مستقلی نداشته بلکه روند تکاملی در صورت و محتوا را براساس شعر و ادب فارسی این دوره همراه با شاعرانی چون منوچهری و مولانا و تحت تاثیر ورود تصویرسازی طبیعت ­پردازانه به شیوه چینی در نگارگری ایران طی کرده است. اهداف پژوهش 1.شناخت جلوه­های نمادگرایی از طبیعت در شعر و نگارگری ایران با تاکید بر اشعار منوچهری دامغانی و غزلیات شمس. 2.مقایسه عناصر طبیعت از دیدگاه منوچهری (طبیعت­گرای صرف) و مولانا (شمس). سؤالات پژوهش 1.کاربست نمادگرایی چه جایگاهی در اشعار منوچهری و مولوی و نگارگری قرن چهارم و هفتم هجری داشته است؟ 2. منوچهری دامغانی و مولوی در اشعار خود به طبیعت چه نگاهی داشته ­اند؟

Authors

شهره چلیپا

دانشجوی دکتری گروه ادبیات و زبان فارسی، دانشگاه علمی کاربردی زاهدان، زاهدان، ایران.

مهناز شایسته فر

استاد گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

حبیب جدیدالاسلامی

استادیار گروه آموزشی زبان وادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر زاهدان، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب. (1389). نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و ...
  • آهنی، غلامحسین. (1357). معانی و بیان. تهران: مدرسة عالی ادبیات ...
  • ابوالقاسمی، مریم. (1383). اصطلاحات و مفاهیم عرفانی دیوان شمس. تهران: ...
  • اخوان ‌ثالث، مهدی. (1369). در حیاط کوچک پاییز در زندان ...
  • اسماعیل­ پور، ابوالقاسم. (1377). اسطوره. بیان نمادین. تهران: سروش. ...
  • تندرو صالح، شاهرخ. (1379). شناسایی اقلیم مفهومی شعر فارسی. تهران: ...
  • پاپینو، دیوید. (1395). طبیعت ­گرایی (دانش ­نامه فلسفه استنفورد 70). ...
  • پور نامداریان، تقى. (1380). در سایه آفتاب. تهران: سخن. ...
  • زرین­کوب، عبدالحسین. (1372). با کاروان حله. تهران: علمی. ...
  • زریـن­کوب، عـبدالحسـین. (1331). "منوچهری شاعر طبیعت". مجله یغما، شماره 8، ...
  • زمانی، کریم. (1391). ویژگی ­های غزلیات عرفانی مولانا. تهران: شهر ...
  • جرجانی، محمد. (1969). التعریفات. بیروت: مرکز الثقافی العربی. ...
  • حسامی، منصور. (1392). "مطالعه تاثیر متقابل ایران و چین در ...
  • شاه حسینی، مهری. (1394). طبیعت و شعر در گفتگو با ...
  • شاهکارهای نگارگری ایران. (1384). تهران: موزة هنرهای معاصر تهران. ...
  • طالبیان، یحیی. (1378). صور خیال در شعر شاعران سبک خراسانی. ...
  • طاهری­ نیا، علی ­باقر. (1384). "بررسی طبیعت در شعر منوچهری ...
  • فیض­ الله­ زاده، عبدالعلی؛ رضایی، ابوالفضل و  زند کریمی، شیرزاد. ...
  • کوپر، جی. سی. (1379). فرهنگ مصور نمادهای سنتی. ترجمه ملیحه ...
  • گراوند، علی. (1392). "بررسی سطح فکری اشعار منوچهری دامغانی". مجله ...
  • نامور مطلق، بهمن. (1382). "اسطوره‌زدایی و اسطوره ‌پردازی، کاخ خورنق ...
  • هال، جیمز. (1383). فرهنگ نگارهای نمادها در هنر شرق و ...
  • Baker, L. (1998). “The First-Person Perspective: A Test for Naturalism”. ...
  • Pennock, R. (2011). “Can’t philosophers tell the difference between science ...
  • نمایش کامل مراجع