محمد ابراهیم ترکمانی - دانشجوی دکتری کلام امامیه، دانشگاه قرآن و
احمد کریمی - استادیار گروه کلام اسلامی، دانشگاه قرآن و
رسول رضوی - دانشیار گروه کلام اسلامی، دانشگاه قرآن و

«الهیات گشوده»، گرایشی الهیاتی۔فلسفی است، که تفسیر نوینی از برخی صفات خداوند و لوازم آن ارائه میدهد. این دیدگاه، بسیاری از آموزههای الهیات سنتی (همچون منزه بودن خداوند، علم پیشین مطلق، قدرت مطلق و ویژگیهایی از این دست) را نه مبتنی بر کتاب مقدس، بلکه الهامگرفته از فلسفه یونان دانسته، و در مقابل تصویری از خداوند ارائه میکند که مبتنی بر تشخص، تغییرپذیری و تعامل او با انسان است. یکی از موسسین الهیات گشوده، کلارک پیناک است. به اعتقاد او - در ترسیم اعتقادات دینی - اگر چه سنت و فلسفه باید مورد توجه قرار گیرد، اما «کتاب مقدس» بیشترین اهمیت را دارد و بر این مبنا، آموزههای الهیات سنتی باید مورد نقادی قرار گیرد. پیناک، گرچه رهآورد تقریرش را «آزادی واقعی خدا و انسان» میداند، اما بهنظر میرسد مبانی روشی او به لحاظ منطقی نامنسجماند. از اینرو، این پژوهش به ارزیابی دیدگاه پیناک در مبانی روششناختی «الهیات گشوده» میپردازد.  بهنظر میرسد به رغم آن که پیناک - در برخی موارد - ضعفهای الهیات سنتی مسیحی، در تبیین معارف الهیاتی را بهخوبی بیان کرده، اما تلاش او در ارائه راهکار - به لحاظ روشی - قابل نقد است. این مقاله با روش توصیفی۔تحلیلی و با رویکرد روششناسی بنیادین، در صدد ارزیابی آرای پیناک در مبانی روششناختی «الهیات گشوده» است.

الهیات گشوده, کلارک پیناک, کتاب مقدس, فلسفه مدرن, الهیات مسیحی