مسلم مطلبی - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست، شهرداری مشهد
محبوبه مطلبی - دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت محیط، دانشگاه تربیت مدرس تهران
اسلام شبیخونه - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، شهرداری مشهد

در برنامه ریزی شهری، زمین هایی که در گذشته کاربر یهایی نظیر صنعتی و خدماتی داشته اما به دلیل تغییرات در نیازهای انسان ها و رشد جمعیت به اراضی رها شده تبدیل شده اند و به علت سابقه کاربری خود، بعضاً دارای آلودگی های مختلفی بوده و منشاء مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی هستند را اراضی قهوه ای یا براون فیلد می نامند. براون فیلد یک مفهوم نسبتاً جدید است که برای اولین بار در سال 1992 در ایالات متحده آمریکا استفاده شد و امروزه به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. در دهه های اخیر رشد و توسعه ی شهری فرآیندی غیرقابل اجتناب بوده و شهرها همواره در حال تغییر و تحول بوده اند. از این رو تعیین جهات مناسب برای توسعه ی شهری و نحوه ی گسترش فیزیکی شهرها برای پاسخ گویی به نیازهای فعلی و پیش بینی نیازهای آینده شهرنشینان امری ضروری می باشد. توسعه ی مجدد اراضی قهوه ای علاوه بر ارتقای کیفیت فضایی و کالبدی شهرها، عنصری کلیدی در حرکت به سوی اجتماعات پایدار به شمار می آید و موجب تجدید حیات و تقویت شهرها و جوامع و منجر به رشد اقتصادی و اجتماعی، افزایش اشتغال، ایجاد مسکن، ارتقای سلامت عمومی و زیست محیطی در شهرها می گردد. هدف اصلی این راهبرد، توسعه ی انطباق پذیر، نوسازی و ارتقای کیفیت فضایی در زمین های بلااستفاده و آلوده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای اسنادی و تطبیقی می باشد که نتایج حاصل از بررسی تجربه های توسعه ی اراضی قهوه ای بویژه در اروپا و آمریکا نشان می دهد توسعه ی مجدد این زمین ها باعث سرزندگی محلات و واحدهای همسایگی، تحرک اقتصاد محلی، تسریع توسعه در مناطق مجاور این زمین ها، ایجاد و ترقی فرصت های شغلی، کاهش ریسک های زیست محیطی، افزایش ایمنی و سلامتی در فضاهای جمعی و کاهش معضلات و جرایم اجتماعی می شود.

براون فیلد، بازآفرینی شهری، توسعه ی مجدد، برنامه ریزی شهری، توسعه ی پایدار