بررسی حقوق اجتماعی زنان در فقه شیعی

جایگاه زن در دستگاه اعتقادی و حقوقی شیعیان و همچنین جایگاه اجتماعی زن را در جوامع شیعی چه دربستر تاریخی آن و چه در وضعیت کنونی تنها می توان و باید در چارچوب کلی همین جایگاه در منظومهفکری و حقوقی و دینی دیانت اسلامی به طور عمومی دید و مورد مطالعه قرار داد . اگر از فرهنگ دینیمسلمانان و خود متن مقدّس آنان یعنی قرآن آغاز کنیم بی تردید باید بر این نکته تأکید کرد که زن از دیدگاهقرآن دست کم در ارتباط با خداوند و وظایفی که در برابر خداوند بر عهده دارد همانند و همسان مرد است.زن سهمی بالاتر از مرد و یا کمتر از او در برخورداری از ایمان به خداوند و یا پرستش او و در انجام برخی ازآیین های عبادی مانند نماز ندارد. زن همانند مرد طبق آنچه در قرآن مورد تأکید قرار گرفته بر اساس فطرتالهی به دنیا آمده. در تشیع مسئله زن البته جوانب مهمی به خود می گیرد: حضرت محمد پیامبر اسلامنسلش تنها از طریق فاطمه دخترش تداوم می یابد. او نه تنها دختر پیامبر است بلکه از نقطه نظر شیعی اومادر امامان شیعه و منتقل کننده میراث و تخمه پیامبر به امامان شیعی و همه فرزندان پیامبر از نسل هایبعدی است. جایگاه فاطمه به عنوان همسر علی بن ابی طالب، داماد و پسر عموی پیامبر و امام نخست شیعیاناهمیت مضاعفی می یابد. در روایات شیعی احترام فوق العاده ای از سوی پیامبر برای دخترش به تصویرکشیده می شود و این خود سهم بسیار مهمی در جایگاه زن در سنت و خاطره جمعی شیعیان بازی کردهاست. در برخی روایات شیعی او منتقل کننده نور پیامبر و روح او به فرزندانش از میان امامان معرفی می شود.او مفسّر قرآن و دانشش همپایه امامان قلمداد می شود و برخوردار از علمی ربوبی معرفی می گردد.

Keywords:

زن , جایگاه اجتماعی , قرآن کریم , فقه شیعه