حمیدرضا کشتکار - استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

عمده مساحت کشور ایران را ارضی خشک نیمه خشک تشکیل داده است. افزایش جمعیت و کمبود منابع آب در سال های اخیر، بخش کشاورزی را با چالش های جدی در جهت تأمین امنیت غذایی مواجه کرده است. این موضوع، اهمیت و ضرورت استفاده از بهینه از منابع آب از طریق کاهش میزان هدر رفت آن را نشان می دهد. تبخیر و تعرق از جمله پارامترهای تعیین کننده معادلات انرژی در سطح زمین و توازن آب می باشد و ارزیابی و برآورد وضعیت آن در زمینه های مختلفی مانند هیدرولوژی، کشاورزی و مدیریت منابع طبیعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه از اطلاعات مدل های فیزیکی داده گواری شده برای پایش تغییرات زمانی و مکانی تبخیر و تعرق ماهانه و فصلی طی یک دوره 20 ساله استفاده شذه است. نتایج نشان داد که مناطق هم جوار رشته کوه های البرز و زاگرس بیشترین سهم را در میانگین تبخیر و تعرق را به خود اختصاص داده اند. همچنین الگوها نشان می دهند که کمترین میزان تبخیر و تعرق مربوط به سپتامبر سال 2000 و بیشترین میزان تبخیر و تعرق مربوط به آپریل سال 2019 میلادی است.

ایران، تبخیر، تعرق، داده های مکانی