خوانش روایت شناسانه جان پک از رمان (بررسی موردی رمان «اللص و الکلاب» نجیب محفوظ)

تحلیل رمان یکی از روش‌هایی است که خواننده را قادر می‌سازد به درکی همه‌جانبه از محتوای یک داستان برسد. به‌طور کلی در هرشیوۀ تحلیل، اصول و چارچوبی ارائه می‌شود که با ذهن و حس مخاطب همراه است. شیوۀ تحلیل رمان از نظر جان‌پک روشی متفاوت را در اختیار مخاطب قرار می-دهد تا با بکارگیری آن‌ برداشتی ساده و روان از داستان داشته و به یک نتیجۀ کلی برسد. این پژوهش درصدد آن است که رمان «اللص و الکلاب» نجیب محفوظ نویسنده عرب را بر اساس شیوۀ تحلیل رمان جان‌پک، تبیین و تشریح کند. روش تحقیق بدین گونه است که پنج قطعه در فواصل مختلف از ابتدا تا پایان داستان مشخص شده و هر قطعه در پنج مرحله مطابق با مواردی که در شیوۀ جان‌پک معرفی شده مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد، سپس در مراحل ششم و هفتم ابعاد مختلف متن، مؤلف، خواننده و جهان و همچنین دیدگاه سایر منتقدان بررسی می‌گردد. این نتیجه حاصل شد که در شیوۀ جان‌پک به دلیل درک جنبه-های کلی داستان از طریق جزئیات متن، تحلیل به شیوه‌ای استقرایی صورت گرفته سپس به بررسی کل داستان پرداخته می‌شود. در این‌ نوع از تحلیل پیش از بررسی کلی داستان به جزئیات و ظرافت‌های درون داستان توجه می‌شود و هرچه ‌بیشتر هنرمندی مولف آشکار گشته و نتیجۀ بهتری حاصل می-گردد. شاخصۀ دیگر این شیوه توجه به تضادهای موجود در قطعات برگزیده است که در کنار آن بررسی ابعاد چهارگانۀ متن و نظرات سایر منتقدان مکمل نهایی نقد و تحلیل است.

Keywords:

خوانش روایت شناسانه , جان‌پک , نجیب محفوظ , اللص و الکلاب