سمیر حسنوندی - دانشگاه اصفهان
ابوذر کاظمی - دانشگاه اصفهان
اکبر حسابی - دانشگاه اصفهان

     پژوهش حاضر قصد دارد به بررسی موضوع چالش‌انگیز بی‌ادبی در ترجمة دیداری‌شنیداری بپردازد. پرسش اصلی آن است که معادلات بی‌ادبی در زیرنویس چگونه برگردان شدند. به همین منظور، تمامی رفتارهای زبانی بی‌ادبی در دو فیلم جدایی نادر از سیمین و ابد و یک روز که دارای گفتارهای محاوره‌ای و رفتارهای زبانی بی‌ادبی‌اند استخراج شد. نویسندگان پس از طبقه‌بندی موارد مذکور بر پایة مدلی نظری موجود در پیشینه، به بررسی چگونگی ترجمة معادل‌های این رفتارها در زیرنویس‌های انگلیسی حرفه‌ای این دو فیلم پرداختند. یافته‌ها نشان داد که در بین عبارات مصطلح بی‌ادبانه، سؤالات چالشی دارای بیشترین فراوانی است. این امر نشان می‌دهد که شخصیت‌های فیلم در اکثر موارد، خواسته‌های وجهة سلبی مخاطب را تهدید می‌کنند. از میان عبارات مصطلح بی‌ادبانه، دو نوع ندایی سلبی شخصی و اشاره‌های سلبی شخصی مشاهده نشد. دیگر یافتة مهم پژوهش حاضر این بود که برای هریک از عبارات بی‌ادبانة گفتاری در زبان مبدأ، عبارت بی‌ادبانة نوشتاری در زیرنویس نیز مشاهده شد. این عبارات از نظر نوع بی‌ادبی و بسامد در هر دو فیلم یکی بود.

عبارات مصطلح بی‌ادبانه, زیرنویس حرفه‌ای, ترجمه دیداری‌شنیداری, ایران