مرضیه ملکشاهی - دانشگاه فردوسی مشهد
علی خزاعی فرید - دانشگاه فردوسی مشهد

ترجمه نقش بسیار مهمی در تحول تفکر ایرانیان در دوران معاصر داشته است. با وجود این، در زبان فارسی پژوهش‌های تاریخی اندکی دربارة چگونگی انتقال تفکرات وگفتمان‌های غربی و شیوة دریافت آن‌ها صورت گرفته و در همین پژوهش‌های اندک نیز اغلب ذکری از ترجمه و نقش مترجمان و دیگر عاملان ترجمه به میان نیامده است. مقالة حاضر می‌کوشد بر انتقال گفتمان‌های معاصر به‌عنوان حوزة‌ای مهم در تاریخ‌نگاری ترجمه در ایران تأکید کرده و آن را به‌عنوان حوزه‌ای ضروری برای پژوهش به محققان مطالعات ترجمه پیشنهاد کند. در این راستا از میان متدلوژی‌های مختلف حوزة تاریخ‌نگاری، «تاریخ‌نگاری دریافت» که یکی از اشکال «نظریة دریافت» می‌باشد و در حوزة مطالعات تاریخی به‌کار گرفته شده است، به‌عنوان یکی از رویکردهای مناسب برای بررسی انتقال گفتمان‌ها در ایران پیشنهاد می‌شود. بدین‌منظور ابتدا برخی آرا دربارة انتقال گفتمان‌ها را مطرح کرده و سپس به مباحث جاری در حوزة تاریخ‌نگاری ترجمه اشاره می‌کنیم و در پایان به شرح و بسط نظریة دریافت و کاربرد آن در حوزة تاریخ‌نگاری ترجمه، به‌ویژه بررسی تاریخی انتقال گفتمان‌ها از طریق ترجمه، می‌پردازیم.

تاریخ, ترجمه, انتقال گفتمان, نظریه دریافت, تاریخ نگاری دریافت