صلاح الدین شوشتری - کارشناس توسعه پایدار-شهرداری اصفهان
محمود قلعه نویی - عضو هیئت علمی و مدیر گروه شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان
ویکتوریا عزتیان - استادیار پژوهشکده هواشناسی اصفهان
آیدا ملکی - عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
مصطفی پاکنژاد - کارشناس ارشد معماری، مدیر عامل شرکت مهندسین مشاور فرآیند بنا
رئوفه رهپو - پژوهشگر آزاد. نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

پدیده جزایر گرمایی شهری یکی از چالش­هایی است که در پی گسترش بدون برنامه شهرها گریبانگیر اغلب کلانشهرها شده است. از آنجایی که در هر شهر و یا منطقه شهری پدیده جزیره گرمایی برآیند عوامل متفاوتی است که می­تواند منحصر به آن مکان باشد، راهکارهای ارائه شده برای آن منطقه نیز باید در جهت تصحیح و یا تقلیل آن عوامل باشد. در این پژوهش سعی شده به کمک داده­های ماهواره­ای شامل یک تصویر حرارتی روزانه 18 جولای 2015 ماهواره لندست و همچنین تصویر شبانه ماهواره مدیس و سیستم اطلاعات جغرافیایی به همراه داده زمینی نزدیک­ترین ایستگاه هواشناسی شهری به محل شبیه­سازی جزایر گرمایی شهر اصفهان مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا میزان تأثیرپذیری کاربری­های مختلف بر ایجاد و شدت جزایر گرمایی در اصفهان بررسی شده و بر پایه یافته­های تحقیق، پیشنهادهای قابل اجرا در حوزه فعالیت شهری با نگاه ویژه بر روی فضای سبز داده شده است. از میان کاربری­های شهری به کمک شبیه­سازی تأثیر فضاهای سبز و به ویژه فضای سبز حاشیه معابر بر خرد اقلیم­های شهری در یکی از محدوده­های دارای با قدمت­ترین فضای سبز حجمی شهر، محدوده عباس­آباد مورد مطالعه قرارگرفت. در این راستا این فضای سبز شهری با درختان با قدمت زیاد در بافت تاریخی اصفهان انتخاب شد و به وسیله نرم­افزار Envi-met   مدل سازی شد. نتایج این شبیه­سازی برای تابستان 2015 میلادی نشان می­دهد که در سه نقطه انتخاب شده باوجود نزدیکی فواصل، حدود 1 درجه تفاوت دمایی مشاهده می­شود که نزدیکی به بدنه­های آبی و به خصوص فضای سبز از عوامل اصلی تأثیرگذار می­باشند و همچنین داده­های زمینی انطباق نسبی با روند تغییرات در نقاط دارند. بر این اساس سناریوهای مختلفی از حضور فضای سبز پیشنهاد و به کمک شبیه­سازی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این مقاله نشان می­دهد که فضاهای سبز خرد می­تواند در صورت طراحی مناسب و بر مبنای اصول علمی تأثیر مناسبی در تعدیل اثرات حرارتی جزایر گرمایی در مقیاس­های کوچک داشته باشد. همچنین به علت گستردگی محدوده شهری روش­های ترکیبی پیشنهادی در این پژوهش می­تواند تحلیل­های حداکثری برای اقدامات کاربردی به منظور کاهش اثرات منفی جزایر گرمایی برای مدیریت شهری به ارمغان آورد.

جزایر گرمایی کلانشهر اصفهان, سیستم اطلاعات جغرافیایی, شبیه سازی زیست محیطی, طراحی فضای سبز شهری