مطالعه تطبیقی مراکز محله ای شهر یزد بر مبنای شاخص های مرکز محله ایده آل با رویکرد تحلیلی FMEA (مطالعه موردی: مرکز محله "یعقوبی" در بافت تاریخی و "پشت سیلو" در بافت جدید شهر یزد)

 تحولات ایجاد شده در دهه­های اخیر و نیز عدم توجه به ویژگی­های یک مرکز محله مطلوب و کارآمد در هر بستری و مطابق با نظرات و خواسته­های استفاده­کنندگان از این فضاها موجب بروز مشکلاتی از جنبه­های مختلف در مراکز محله­ای شده است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مسائل و مشکلات پیرامون دو مرکز محله یعقوبی در بافت تاریخی و مرکز محله پشت سیلو در بافت جدید شهر یزد و تحلیل آنها از طریق تکنیک FMEA (که اساساً با هدف دستیابی به حد ایده­آل کیفیت مورد استفاده قرار می­گیرد) می­باشد. با به کارگیری تکنیک یاد شده در عرصه شهرسازی و کالیبره نمودن آن با مفاهیم موجود در این عرصه، می­توان به شناسایی و حل مشکلات فضاهای شهری به روشی اصولی و کارآمد دست یافت. این پژوهش از نوع کاربردی و در بخش تدوین مبانی نظری به روش توصیفی و با استناد به مطالعات کتابخانه­ای بوده و در بخش دوم که مربوط به دو مرکز محله در شهر یزد می­باشد، به روش توصیفی_تحلیلی و از طریق مطالعات و برداشت­های میدانی، به کمک مصاحبه و پرسشنامه و با تأکید بر تکنیک FMEA صورت می­پذیرد. مهم­ترین نتایج این پژوهش در بخش مقایسه دو مرکز محله یعقوبی و پشت سیلو است که نتایج به کارگیری تکنیک FMEA نشان می­دهد، مرکز محله یعقوبی در عین وجود برخی کاستی­ها با توجه به نیازها و شرایط امروزی، به دلیل پیاده­مداری و قرارگیری فضا در سطح ادراک انسانی، فعال بودن کاربری­های تجاری محلی و همچنین ترکیب مطلوب کارکردهای برانگیزاننده حضور ساکنان نسبت به مرکز محله پشت سیلو وضعیت به مراتب بهتری را داراست.  براساس نتایج تحلیلی و اولویت­بندی مسائل، راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت در دو مرکز محله یاد شده ارائه گردیده است. در نهایت جمع­بندی پژوهش به ارائه نکات و آموزه­هایی برگرفته از مرکز محله یعقوبی برای ارتقای کیفی مرکز محله پشت سیلو متناسب با شرایط بافت­های جدید اختصاص یافته است.

Keywords:

تکنیک FMEA , مقایسه و تحلیل , کیفیت‌های فضایی , محله یعقوبی , محله پشت سیلو , شهر یزد